TÌNH YÊU

Thật là như thế.
Có một cô gái con nhà khá giả ở một thôn trang nọ, cô đẹp, có rất nhiều người đến mai mối, nhưng chưa có đám nào thành công. Năm đó cô chỉ cỡ chừng muời lăm, mười sáu, vào một buổi tối mùa xuân, cô đứng trước cổng sau nhà, tay vịn cành hoa đào. Cô nhớ chiếc áo cô mặc là một chiếc áo màu ánh trăng. Chàng thanh niên sống ở ngôi nhà đối diện và cô đã gặp nhau vài lần, nhưng chưa từng chào hỏi nhau. Chàng trai đi về phía cô, cách không xa mấy thì đứng lại, khẽ khàng hỏi một câu: “Ồ, bạn cũng ở đây à?”. Cô không nói gì, chàng trai cũng không nói thêm gì nữa, đứng thêm một lúc, rồi ai đi đường nấy.
Chỉ có thế thôi.
Sau đó cô gái ấy bị một người họ hàng lừa đi, đem bán ở một huyện xa làm thiếp, rồi lại bị mua đi bán lại vài lần, trải qua vô số thăng trầm, khi già rồi vẫn nhớ câu chuyện ngày xưa ấy, thường hay nhắc lại, trong buổi tối mùa xuân ấy, dưới cây hoa đào trước cổng sau nhà, chàng thanh niên ấy.
Gặp người mà bạn đã gặp trong ngàn vạn người xa lạ, trong ngàn vạn năm, trong vô biên và hoang lạnh thời gian, không sớm một bước, cũng không muộn một bước, mà vừa kịp lúc, rồi cũng chẳng có lời nào khác để nói, chỉ khẽ khàng hỏi một câu: “Ồ, bạn cũng ở đây à?”.
“Tình yêu” rút từ tập tản văn Lưu ngôn, xuất bản năm 1944 tại Thượng Hải.
Trần Trúc Ly dịch
---------------------- . -------------------------------
'Sắc giới' tái sinh nhà văn Trương Ái Linh
Cuộc săn lùng tác phẩm của Trương Ái Linh - nữ tiểu thuyết gia được yêu thích nhất tại Trung Quốc thế kỷ 20 - đang lên đến đỉnh của một cơn sốt chưa có dấu hiệu giảm nhiệt. Sự hồi sinh này bùng phát mạnh mẽ khi phim "Sắc giới" chuyển thể từ truyện ngắn của bà làm nóng các rạp chiếu phim trên thế giới.
Đĩa lậu phim Sắc giới của đạo diễn Lý An đã len lỏi tới mọi ngóc ngách ở Thượng Hải và Bắc Kinh. Nhưng khán giả Trung Quốc đại lục vẫn hối hả bay sang Hong Kong để được thưởng thức bộ phim một cách trọn vẹn sau khi đã xem bản bị cắt xén qua khâu kiểm duyệt trong nước. Một cuộc giằng co cũng dấy lên sôi nổi giữa Nhà xuất bản Đài Loan Crown - đơn vị giữ bản quyền toàn bộ tác phẩm của Ái Linh - với giới làm sách Trung Quốc, khi có hơn chục nhà xuất bản đại lục cùng hiệp lực đặt ra nghi ngờ về quyền sở hữu tác quyền của Crown và tính hợp pháp của bản di chúc của nhà văn.
Những ai không đủ điều kiện sang Hong Kong cũng có cơ hội bù đắp sự thua thiệt của mình bằng cách chen chân đến nhà hát, xem vở kịch chuyển thể từ Red Rose, White Rose - một tiểu thuyết khác của Trương Ái Linh, do đạo diễn Tian Qinxin dàn dựng. Truyện xoay quanh Zhenbao, một chàng trai trẻ vừa trở về Thượng Hải sau nhiều năm học tập ở Anh. Anh đem lòng yêu say đắm cô bạn xinh đẹp Red Rose nhưng vì mẹ nên buộc phải cưới cô gái khác là White Rose. Trương Ái Linh đưa ra một kết luận, mỗi người đàn ông đều ít nhất một lần trong đời phải đối mặt với tình huống tương tự. Và chọn con đường nào cũng không tìm được hạnh phúc. Nếu cưới Red Rose, hôn nhân trở thành "vệt máu của con muỗi chết dính lại trên tường". Còn nếu cưới White Rose, cuộc sống gia đình sẽ là "một hột cơm bầy nhầy dính trên quần áo".
Trương Ái Linh (1920-95) được coi là nhà văn của phụ nữ. Truyện của bà đầy ắp những đam mê tình yêu, sự ngoại tình, bội tín, những trái tim tan vỡ của con người thuộc tầng lớp trung lưu ở Thượng Hải trước cách mạng. Bà viết tiểu thuyết đầu tay từ khi mới 12 tuổi, xuất bản Red Rose, White Rose ở tuổi 24 và nổi tiếng với phát biểu: "Chúng ta nên nổi tiếng càng sớm càng tốt. Nếu danh vọng đến muộn, sự hân hoan sẽ không được trọn vẹn".
Sắc giới là câu chuyện về một nhóm sinh viên trong cuộc kháng chiến chống Nhật của người dân Trung Quốc. Vương Giai Chi - một cô gái xinh đẹp - nhận nhiệm vụ ám sát một tên Hán gian. Để quyến rũ kẻ địch, Giai Chi đã phải học cách làm tình với người bạn trong nhóm. Nhưng sau nhiều lần ân ái với kẻ phản bội, Giai Chi rút cục đem lòng yêu kẻ thù. Truyện chỉ dài khoảng 10 nghìn chữ, nhưng nhà văn đã phải viết đi viết lại trong vòng 20 năm. Bộ phim chuyển thể từ tác phẩm, do Lý An đạo diễn đoạt giải Phim xuất sắc tại giải Kim Mã 2007, giải Sư tử vàng tại Liên hoan phim Venice hồi tháng 9 và gây xôn xao dư luận với những cảnh sex quá nóng bỏng.
Cuộc đời nhà văn Trương Ái Linh cũng bi kịch không kém những nhân vật được miêu tả trong các tác phẩm. Ái Linh sinh năm 1920 tại Thượng Hải trong một gia đình thế gia vọng tộc. Năm nhà văn lên 5 tuổi, mẹ bà sang Mỹ, sau khi bị chồng phản bội và ngang nhiên sống với một a hoàn. Cha của Ái Linh về sau trở thành kẻ nghiện ngập. Mẹ bà trở về Trung Quốc, khuyên chồng từ bỏ người vợ lẽ và đoạn tuyệt với ma túy. Nhưng cuộc hôn nhân giữa hai người vẫn không tránh khỏi tan vỡ. Tuổi thơ đầy đau khổ đã để lại trong trang văn Trương Ái Linh những dư âm bi quan, tuyệt vọng.
Năm lên 8 tuổi, Trương Ái Linh đã bắt đầu đọc Hồng Lâu Mộng. 4 năm sau, bà viết tiểu thuyết đầu tay.
Trương gặp người chồng đầu tiên Hồ Lan Thành năm 1943. Họ kết hôn một năm sau đó, Nhà văn yêu chồng một cách say đắm, dù ông từng có một đời vợ và là kẻ phản bội thân Nhật. Năm 1945, khi phát xít Nhật bị đánh bại, Hồ Lan Thành chạy đến Ôn Châu và sống với một người đàn bà khác. Ái Linh vô cùng đau khổ, nhưng chỉ khi tìm gặp được người chồng bội bạc, bà mới nhận ra, cuộc hôn nhân của mình là không thể nào cứu vãn. Họ ly dị năm 1947.
Vào những năm 1950, Trương đến Hong Kong và sau đó sang Mỹ định cư. Kể từ đó, bà không trở lại Trung Quốc một lần nào nữa. Năm 1956, nhà văn kết hôn lần thứ hai với nhà biên kịch Mỹ Ferdinand Reyer. Reyer bị liệt sau một tai nạn vào năm 1961. Năm 1967, ông qua đời. Từ đó, nhà văn sống nép mình và chết một cách lặng lẽ trong một căn hộ đi thuê ở Los Angeles vào 1995.
Sau cách mạng, tác phẩm của Trương Ái Linh bị cấm tại Trung Quốc suốt một thời gian dài. Bà chỉ được đọc lại trong những thập kỷ gần đây.
"Tác phẩm của Trương Ái Linh ngày càng trở nên cuốn hút, vì chúng không liên quan đến chính trị, đến chủ nghĩa dân tộc. Đó là những câu chuyện về con người cá nhân", đạo diễn Tian Qinxin nhận xét.
------------------------- . ---------------------------
Trương Ái Linh (1920-1995) là một kỳ nữ trên văn đàn Trung Quốc cận đại, trải qua rất nhiều thăng trầm trong cả đời sống lẫn văn nghiệp. Trong gần mười năm trở lại đây, Trương lại trở thành một hiện tượng trong đời sống nghiên cứu văn học Trung Quốc. Các tiểu thuyết của Trương cũng như chính cuộc đời bà liên tục được chuyển thể thành phim truyện, kịch nói, phim truyền hình, tạo nên một cơn sốt Trương Ái Linh ở cả Trung Quốc, Hong Kong và Đài Loan. Nhà phê bình văn học Hạ Chí Thanh trong cuốn “Lịch sử tiểu thuyết Trung Quốc đương đại” đánh giá Trương là “một trong những tác gia vĩ đại nhất của lịch sử văn học Trung Quốc”. Một tạp chí nghiên cứu văn học tại Hong Kong xếp Trương vào một trong số năm nhà văn có ảnh hưởng nhất trong đời sống văn học Trung Quốc thế kỷ 20, bên cạnh những tên tuổi như Lỗ Tấn, Mao Thuẫn, Thẩm Tùng Văn...
Trương bắt đầu viết và được đăng trên một số tạp chí cũng như tập san của trường từ năm 1936 khi còn học trung học tại Hong Kong, nhưng phải đến năm 1942 khi một loạt truyện ngắn, tản văn và tiểu thuyết của Trương được đăng liên tục trên một số tạp chí lớn ở Thượng Hải, Trương mới thực sự trở thành một hiện tượng trong đời sống văn học. Năm 1952, Trương di cư sang Hong Kong. Ba năm sau, bà chuyển sang định cư ở Mỹ, từ đó sống một cuộc đời ẩn dật, lẩn tránh báo giới và từ chối mọi lời đề nghị phỏng vấn của các đài truyền hình. Các tác phẩm của Trương thời kỳ này chủ yếu viết bằng tiếng Anh và đăng trên một số tạp chí văn học tại Mỹ và Hong Kong.
Ngày 8/9/1995, người ta phát hiện ra bà đã chết trước đó vài ngày tại một căn phòng chung cư cũ kỹ.