caffeine

caffeine không chỉ phổ biến trong cà phê [de-caffeinated không phải non-caffeinated, decaf vẫn chứa 15-30% lượng caffeine của một tách cà phê bình thường], một số loại trà, thức uống năng lượng mà còn trong chocolate đen, kem, thuốc giảm cân, thuốc giảm đau...

một nghiên cứu từ 1980 được nasa tiến hành: cho nhện tiếp xúc với các loại thuốc khác nhau sau đó quan sát các mạng nhện do chúng tạo ra [xem ảnh]

vậy nên caffeine thực sự cần được cân nhắc khi sử dụng. 2 yếu tố quyết định thức và ngủ là: nhịp sinh học 24 tiếng do melatonin phụ trách và áp lực ngủ do adenosine tích tụ trong não; trong đó caffeine lại rất có tác dụng trong việc tắt tín hiệu giấc ngủ của adenosine tạo ra [caffeine chặn và vô hiệu hoá các thụ thể adenosine]; nên nói một cách thực tế, không ngoa chút nào thì caffeine không phải thực phẩm bổ sung mà là chất kích thích thần kinh được sử dụng rộng rãi nhất và bị lạm dụng nhất trên thế giới [nó cũng là mặt hàng được giao dịch nhiều thứ 2 toàn cầu, tất nhiên là sau dầu; và việc tiêu thụ nó thuộc hàng lâu đời, số lượng lớn mặc dù là chất kích thích nhưng trong lịch sử không hề có sự giám sát, sánh ngang với nó chỉ có thể là rượu]

mức độ caffeine lưu thông đạt đỉnh là ngay sau khi uống 30'; nhưng thời gian bán huỷ của nó lên tới 5-7 tiếng; tức là nếu uống lúc 10h sáng thì 15h-17h chiều 50% lượng caffeine vẫn đang hoạt động và lưu thông khắp mô não, 20-22h mới tạm tẩy rửa lượng caffeine uống lúc 10h sáng và vẫn cần nhiều hoạt động hơn nữa để thải lượng caffeine hoàn toàn biến mất. Nên, nếu không mất ngủ vì lượng caffeine lúc 10h sáng [một số người có loại enzyme trong gan đào thải caffeine tốt hơn những người khác, nhưng như mọi thứ, đều là "tài nguyên hữu hạn"] vẫn có thể ngủ, một số người nghĩ mình ngủ bình thường, một số tự thấy ngủ chập chờn; thì phải tự đánh giá giấc ngủ của mình thôi; một giấc ngủ không có chất lượng phản ánh ngay bằng việc sáng hôm sau tỉnh dậy mà không cảm thấy sảng khoái tỉnh táo. Khi tỉnh dậy không tỉnh táo, ta tiếp tục thói quen, vì thích, vì cần tỉnh, nạp tiếp một lượng caffeine nữa với mong muốn tỉnh táo để bắt đầu một ngày mới và cứ thế lãi mẹ đẻ lãi con dư lượng caffeine trong não [caffeine kích thích thần kinh đến mức, người ta dùng cà phê để làm sạch đại tràng hậu môn, bằng cả đường uống đúng chiều sinh lý và thụt hậu môn ngược chiều sinh lý]

và đau đớn là khi caffeine chặn áp lực ngủ adenosine thì adenosine vẫn liên tục tích tụ sau bức tường do caffeine tạo ra nhưng khi bức tường caffeine do gan đánh sập thì cơ thể phải hứng chịu cơn bão adenosine và theo thói quen chung, ta tiếp tục bằng lượng caffeine lớn hơn để chiến thắng cơn buồn ngủ do bão adenosine tích tụ đem tới và vừng ơi, mở ra chu kỳ phụ thuộc caffeine

nếu đang dùng một lượng caffeine mỗi ngày và vẫn ngủ được, ngủ tốt thì hãy cảm ơn lá gan còn hoạt động tốt của bạn và cân nhắc có nên đánh đổi tiếp tục để giữ thói quen sở thích này không; còn nếu đang có vấn đề giấc ngủ rồi [ngủ sớm rất khoa học nhưng 2-3 giờ sáng tỉnh, tỉnh nhiều lần trong đêm, mất ngủ thì tất nhiên dở rồi] hay, ngủ đủ tiếng mà tỉnh dậy vẫn không thấy tỉnh táo thì chất lượng giấc ngủ chưa tốt, caffeine là thứ cần tránh

chúc ngủ ngon 🙂

[viết trong lúc không thể ngủ khi đã qua 12 giờ đêm chỉ vì quên mất đã đi uống một cốc trà chanh nhiều hương liệu lúc 12 giờ trưa]