lõm mắt

một buổi chiều nhãn rỗi có 55 phút trống, thế là nằm đọc sách, rồi ngủ lúc nào không hay. Mơ một đứa trẻ hình hài như bào thai có lõm mắt nhưng chưa hình mắt nhoẻn miệng cười với mình qua làn nước, mặt nó gần mắt nhìn của mình lắm; chợt nghĩ, mình đang soi gương nước à, sao mình chưa hình thành mắt thế này, không có mắt thì đọc sách làm sao chời ơi; rồi trong mơ mở mắt thấy mình nhìn mọi thứ bình thường; mình thả lỏng lại, cười với đứa bào thai ý và hỏi: tú không sinh con đâu, thế con tính làm con ai, tính đòi tú bế hả, nhà tú còn thêm đứa cháu nào không nhỉ; nó cứ nhảy bật bông trong làn nước và cười khoái lắm. Nó nhảy cuộn loi choi như bơi, khiến tú hoảng loạn vì thấy bụng mình quặn buốt từng cơn 

mở mắt nhìn trần nhà, nhìn con mèo và những sách vở xung quanh; cầm điện thoại thấy đến giờ phải xuống nhà rồi. Đờ đẫn ngồi dậy sờ vào chỗ mình nằm mát ẩm mồ hôi trong gió quạt, loạng choạng đi cầu thang xuống nhà, người hâm hấp nóng...

không nói [*]

hai bài viết rất hay về Katherine Mansfield ở đây: [hình như có thể theo đấy mà đặt sách, đừng hỏi tôi là mua ở đâu, tôi trả lời có khi lại không tìm ra chỗ để mua]

https://xuatbankhac.com/blog/suong-mu/?mibextid=Zxz2cZ

https://xuatbankhac.com/blog/mat-na-mai-khong-roi/?mibextid=Zxz2cZ

đầu mùa hè 2020 tôi có The collected stories of Katherine Mansfield trong nhà, cũng từ đấy, quyển sách trở thành sách đầu giường đúng nghĩa với tôi. Gối nằm một bên giường, nó cùng khoảng 7-8 quyển khác nằm bên còn lại [giờ có lẽ khoảng 20 quyển] nhưng nó chiếm vị trí đặc biệt trong sự đọc trường kỳ và có tí thâm niên của tôi: bởi tại thời điểm đó, Katherine Mansfield là một cái tên lạ với tôi, môi trường sách vở tôi quan tâm cũng không ai nói với tôi về nhà văn này. Sau khi đọc những trang introduction, headnotes, suggestions for further reading và biết người phụ nữ này cũng chỉ sống hơn 34 năm, cỡ Simone Weil, thời điểm ấy tôi cũng hơn 34 tuổi, tôi cũng là người sinh tháng 10 như bà ấy, tôi còn lạc trôi đến ý nghĩ, năm ngoái leo núi chết hụt thì năm nay mày có chết không tú; và tôi giở hú hoạ một trang, và trúng truyện Marriage à la Mode, tôi cứ tủm tỉm mãi với mình, rằng một người sợ hôn nhân con cái như mình mà sao mở hú hoạ quyển sách cũng vào marriage, mà lại còn à la mode mới đau :))) nhưng ngay khi đọc hết truyện hú hoạ ấy, tôi nghĩ: mình đọc nhà văn này, thời gian của mình để đọc, cho một tác giả tên tuổi, kinh điển hay gì gì hay lạ lẫm thì cũng có sao, nó đến tay mình thì mình đọc, mình chẳng đọc chán vạn ba lăng nhăng bao thời gian đấy thôi; và ngay lúc ấy tôi đã nghĩ, nếu để nhìn một cây viết nữ chất Ăng-lê thì tôi nhìn Katherine Mansfield, chứ không Virginia Woolf. Tính đến giờ, quyển sách ố vàng cũng phải, giấy của nó rất mềm và dai, cầm rất thích, chắc do động đến nhiều suốt thời gian qua, đây cũng là hình thức một quyển sách mà tôi luôn thích, thích hơn nữa nếu mặt tiền chỉ có các thông tin cơ bản phải có

năm ấy, Katherine Mansfield mới tinh với tôi, và cũng là một khám phá [cùng George Eliot] tại thời điểm đó, lúc ấy, tôi nghĩ: chắc chắn chưa từng có dấu vết Katherine Mansfield trong tiếng Việt, vì cỡ này nếu có thì người ta phải làm gì đó rồi chứ. Tôi sai :). Một người bạn sách đã cung cấp dấu vết [có vẻ việc không để lại dấu vết là bất khả, bản thân mong muốn ấy của Mansfield cũng có được đâu], The Fly [Con ruồi] từng được dịch trong tập Hoa lạ do nhà Đời Nay in năm 1944 ở Hanoi tái bản năm 1970 tại Saigon nhà in Huyền Trân; khoảng những năm 90, At the Bay [Vịnh Lưỡi Liềm] và The Garden Party [Tiệc hoa viên] 2 truyện ngắn được dịch trong tập Hoa thơm cỏ lạ do An Tiêm in ở Pháp. Nỗi băn khoăn của tôi đã làm người bạn sách của mình sực nhớ ra trong nhà có mấy tập truyện chọn lọc của nữ danh sĩ ngoại quốc và anh ấy chụp gửi cho, nhờ thế còn tòi ra Khái Hưng dịch Hai người thợ giầy của Stacy Aumonier; cũng người bạn ấy gửi cho tôi đọc Hoa thơm cỏ lạ, đấy là một tập tuyển truyện ngắn rất hay

và giờ, Katherine Mansfield đã xuất hiện với diện mạo đầy đủ hơn: Tiệc vườn và Ở nhà trọ Đức, và sẽ còn tiếp nữa. Đọc truyện ngắn của Mansfield điều cảm thấy đầu tiên là con mắt quan sát tinh quái, miêu tả sắc như đọc một cái người ta thấy luôn không khí của truyện; nhưng chính tính chất tinh quái ấy, cuối mỗi truyện luôn cho người đọc cảm giác hồ nghi, hồ nghi cái ta đọc như ta đi ta nhìn qua sương [quá đảo quá sương mù] như đứng trước bí ẩn và lời tiên tri vậy. Chính thế càng khiến ta đọc, vì nếu một nhà văn viết không mang đến một không khí tiên tri thì liệu có đáng đọc, nhất là khi nhìn lại nhưng gì đã đọc của Mansfield tôi hay nghĩ: những truyện không truyện, chi tiết không hề to [không tảng mảng khối] mảnh cắn chỉ mà có thể viết quái như thế, thu hút đọc như thế, thì con người này biên độ rộng thế nào, thật khó chịu, không dễ dàng gì với con người bên ngoài trang viết

tôi thích tập Tiệc vườn hơn, tôi đương nhiên biết điều ấy, dù rất nhiều nhà văn tôi thích nhất của họ là những gì đầu tay, thuở bình minh, và nếu thế thì ở đây tôi phải thích Ở nhà trọ Đức, nhưng không; có lẽ do ấn tượng về một gì đó mong manh bảng lảng như thiên thần vụt hiện mà Tiệc hoa viên để lại [giờ đây truyện có tên Tiệc vườn], mấy năm trước, thời gian đầu tôi làm quen Katherine Mansfield, tôi nhớ mãi khung cảnh và câu thoại khép lại The Garden Party [ở ảnh comment]; một người không tìm thấy niềm vui đọc ở ngôn ngữ khác như tôi, nhớ được như in cái gì không ở ngôn ngữ mẹ đẻ, hiếm hoi lắm, hoạ hoằn thôi. Tập Tiệc vườn có thể xem là bông hoa trong giai đoạn viết đỉnh cao của Katherine Mansfield; Ở nhà trọ Đức là tập đầu tay [sao lại có thể tiên tri trước đời sống pension như thế chứ], nếu đọc Tiệc vườn trước và Ở nhà trọ Đức sau thì sẽ nhận ra độ chênh nhiều [tôi đang cố gắng gợi ý với người mới là đọc Tiệc vườn trước đấy], nhưng cũng nhận ra giọng mỉa mai, giễu nhại đến thất thường đỏng đảnh ở giai đoạn đầu đã được tiết chế và thay bằng tinh quái, khó đoán định ở Tiệc vườn; nói vậy, chính những truyện có phần lạc quẻ, có phần nằm ngoài pension lại khiến tôi chú ý [nửa sau tập Ở nhà trọ Đức, ở pension tôi nghĩ đến Núi thần Thomas Mann] và nó khiến tôi nhìn hôn nhân con cái bằng con mắt của những phụ nữ đang trong hôn nhân con cái sinh đẻ, dẫu tôi có thể nói, không bao giờ nhìn đời sống ấy bằng đôi con mắt nhược thị của mình :)

The Doves' Nest, Katherine Mansfield đề tặng Walter de la Mare, chính nhờ có quyển collected kia, 3 năm trước tôi nhớ ra trong nhà có một quyển Tuyển tập truyện thiếu nhi của Walter de la Mare, là cả một khám phá lớn vì may quá nó không mỏng như lưỡi mèo, nó dày cỡ 500 trang, may quá vừng ơi mở ra :)))

[*] tên văn bản Không nói, tôi nảy ra ngay khi đọc xong Con gái ông đại tá trong tập Tiệc vườn, tự nhiên nghĩ sao làm vậy thôi

ps. các bạn hỏi tôi mua Ung thư ở đâu, quyển C màu trắng C màu đỏ ở đâu, Le Spleen de Paris ở đâu... tôi trả lời ở Hiệu sách Hộp, tôi cũng không biết các bạn có tìm ra không. Nhưng cách nhàn nhất là đăng ký chương trình xuất bản của họ, rồi cứ thế nhận sách không bị lỡ quyển nào, chỉ việc đọc, thế là nhàn

kì ngộ [*]

Hai C [một trắng, một đỏ] là các truyện ngắn của Cervantes, trong đó đỏ có một nửa của Hoffmann. Cũng có hai điều rất rõ ràng. 1, Cervantes truyện ngắn và Cervantes Don Quijote là hai Cervantes khác hẳn nhau, dù rất thi thoảng sẽ gặp lại cách nói của Cervantes nhưng cũng khó lòng nhận ra Cervantes truyện ngắn lại cũng chính là Cervantes Don Quijote. 2, quyển đỏ là câu chuyện về con chó Berganza nói tiếng người; Cervantes viết về hai con chó nói tiếng người, con Berganza kể cho con Scipion nghe về đời nó trong một đêm, và một con người ngồi nghe lỏm được câu chuyện í; hai thế kỷ sau, thế kỷ 18 Hoffmann viết tiếp câu chuyện con chó Berganza, khác là, con Berganza nói tiếng người trò chuyện với một con người [những trang cuối cuộc trò chuyện này sẽ làm nở ra rất nhiều gợi ý đọc]; nếu đọc câu chuyện con chó Berganza của Hoffmann thì chắc chắn sẽ nghĩ ngay đến con chó Berganza của Cervantes, nhưng ở chiều ngược lại thì không phải ai cũng biết hoá ra hai thế kỷ sau, truyện con chó Berganza được viết phần tiếp theo, tiếc là con Scipion ở thế kỷ 16 cũng như 18 đều không có cơ hội kể về đời mình và tài là truyện về con chó Berganza với Berganza là nhân vật chính thực chất là do Cervantes nối dài một nhánh trong một câu chuyện khác, nên nó lại tên là Đám cưới giả 🙂

Cervantes và Hoffmann trong cùng một quyển sách, cùng về nhân vật chính là con chó nói tiếng người Berganza, đúng là kì ngộ. Sao có thể chứ. Cervantes thì quá "làm gương" bài học răn dạy [cả C trắng chính là thế, nó đúng cho giờ đây luôn, hẳn có thể nhận định nó chưa sai suốt những thế kỷ đã qua] dù thực ra đấy lại là một tinh thần rất nhẹ, cái nhẹ của Tây Ban Nha Tú tài thuỷ tinh làm nhớ đến không khí Ý Nam tước trên cây của Italo Calvino. Còn Hoffmann lại là cả một thế giới của các nhạc sĩ, kịch nghệ, những người Lãng mạn Đức [Hoffmann và La Motte-Fouqué đều tạo ra những người con gái mang tâm hồn của các yếu tố tự nhiên. Hoffmann tạo ra Serpentina người con gái của kỳ nhông-vị hoả thần và rắn xanh-con gái của hoa huệ, mộc nữ; hoả và mộc. Còn La Motte-Fouqué tạo ra Ondine, người con gái, tâm hồn của nước. Và giao ước tâm hồn họ đều là tình yêu, tình yêu với và của một con người. ôi những người Lãng mạn Đức] như bông hoa xanh Novalis [đoạn Berganza nói về những người phụ nữ thông thái không có trái tim lẫn tâm hồn, những kẻ "có đốm"], thế giới liêu trai cổ tích ma mị, thế giới đêm của đồ chơi thức dậy [Chàng cắn hồ đào và Vua Chuột, thế giới ấy hẳn ai đọc Andersen cũng cảm thấy hết sức quen thuộc, còn một người nữa, đó là Dacia Maraini với đúng tên truyện Thế giới đêm của đồ chơi; những nhà văn viết thế giới cổ tích, dường như "đêm" là tất yếu]

Berganza của Cervantes tất nhiên tạo niềm cảm hứng để Hoffmann viết tiếp về đời con chó Berganza, nhưng không chỉ vậy. Chiếc âu vàng của Hoffmann hẳn cũng làm ta nghĩ đến Tú tài thuỷ tinh, những tú tài ở hai truyện đều trúng ngải tình, ở Cervantes là một loại bùa yêu trong quả mộc của hảo độc nữ khiến chàng tú tài hoá chàng tú tài thuỷ tinh nghĩ mình mong manh như thuỷ tinh chực vỡ, còn ở Hoffmann là những quyến dụ của các nàng rắn và các chàng tú tài trúng chài ngải không chỉ của "một thế giới" nên mới bị nhốt vào lọ thuỷ tinh đậy kín [ở trong đó như một thế giới huyễn tưởng, điều lặp lại trong đầu chàng tú tài Anselmus là lời nàng Serpentina nói: hãy tin, hãy yêu và hy vọng]

nhưng Hoffmann, sao lại cứ cho các nhân vật chính của mình bị lập bản đồ chiêm tinh với lá số tử vi, trước khi được là người được chọn thì họ bị "các thày" xem lá số tử vi và khi nhìn vào đó, ừ đúng thiên định thì vừng ơi mở ra, tức là được chọn rồi thì họ mới được chọn cho một sứ mệnh nào đó, làm hay không làm gì đó. Từ hôm đọc mấy truyện của Hoffmann, cứ đang làm gì đó, tôi lại lẩm bẩm: là xem chiêm tinh trước xem lá số tử vi trước ư... có những điều sức mạnh trí tuệ không thể hiểu và lý giải. Như lời con Berganza: họ [những người tô điểm bản thân bằng hào nhoáng thơ ca, ăn diện lộng lẫy, những phụ nữ thông thái rởm, những kẻ "có đốm" lấp lánh màu sắc như tắc kè hoa từ trong ra ngoài...] không thiếu tâm hồn và tinh thần. "Nhưng bông hoa xanh sẽ tự hé mở tràng hoa của nó cho những ai được ân sủng." Hoffmann nói ông giống như lũ trẻ sinh ra vào Chủ nhật, nhìn thấy những điều người khác không nhìn thấy được và "nền tảng của chiếc thang bắc lên trời mà người ta muốn trèo lên, vươn tới những miền cao cả hơn phải bám chắc vào cuộc sống để mỗi người đọc đều muốn trèo lên theo. Và khi con người trèo lên cao, cao hơn, cao hơn nữa và thấy mình đang ở trong một vương quốc kỳ diệu, huyễn tưởng, con người sẽ tin rằng cả vương quốc này cũng vẫn thuộc vào cuộc sống của mình và nó lại là cái phần kì diệu, tuyệt vời nhất của cuộc sống", không trách Balzac ví Hoffmann là "nhà ảo thuật phương Đông"

Cervantes tôi thích truyện Lão già ghen ở Estramadoure, không biết sao tôi lại hình dung bối cảnh của nó ở Ả Rập [trong truyện Rinconete và Cortadillo tôi có thích một câu, đại ý: chẳng cái lá nào rung mà không có ý chí của Chúa; tôi thích ở đây là từ "ý chí", từ này cũng xuất hiện đôi ba lần nữa trong C trắng với nghĩa tương tự, nó dùng với nghĩa rộng hơn nghĩa trước giờ được dùng], còn Hoffmann tôi lại thích những chi tiết quái gở quỷ dị của Zaches tí hon mệnh danh Zinnober, nhất là những chi tiết về vẻ ngoài, biểu cảm của Zinnober; có lẽ tôi đã xây dựng cho mình một sinh vật trong tưởng tượng tên Zinnober quá sống động, đến nông nỗi, băng qua ghét bỏ, nó khiến tôi thích thú quan sát [tôi thuộc dạng nếu làm công việc gì đó điều tra theo dõi truy vết tích người khác, thì khả năng cao là tôi rất dễ yêu cái đối tượng mà mình lần theo, để dễ làm việc thì phải hiểu, muốn hiểu thì dễ nhập làm một với người ta 'nhắm mắt nếu ta là họ thì ta sẽ ta sẽ etc.' nên là yêu lúc nào không hay  :))))]

ps. các lỗi trong Chiếc âu vàng bản Đông Tây đã được sửa chữa trong bản Chàng cắn hồ đào của Nhã Nam [bản này có Chiếc âu vàng, Zinnober và Chàng cắn hồ đào] tuy nhiên ở tay gấp đã cho Hoffmann lúc sinh 1766 lúc sinh 1776. 

[*] về "kì ngộ", là nhân Xù nói chuyện hỏi lấy tên Hội quán cờ hay Kỳ hội quán hay Kỳ ngộ hội quán, tôi buột ra miệng luôn "Ngẫm duyên kì ngộ xưa nay/Lứa đôi ai dễ đẹp tày Thôi - Trương" và trêu nó "kỳ ngộ" là duyên kì ngộ à, hôm nay chị sẽ dùng từ này. Thế nên, tôi dùng]

mặt trời đằng lưng

gần sáng mơ lên vườn nhìn thấy vườn của mình một hàng mau chi chít hoa vàng nhoi nhoi chào đón mình như hoa mặt trời trong thế giới thần tiên cổ tích, có điều chúng không hướng mặt ra ngoài đón mặt trời mà chúng lại hướng mặt về phía cửa lùa để chào đón mình. Khu vườn lạnh lẽo bệnh tật chết chóc của mình không chỉ có hoa mà còn có 2 bên 2 loại cây ăn quả, bên phải là cây khế quả to mọng, còn bên trái là cây gì thì lúc vừa tỉnh dậy mình nhớ, lúc này quên rồi [giờ còn nhớ ra thêm trong mơ, vườn của mình có một loại cây thân leo, có lớp vỏ thân bong tróc, và cây này mọc um tùm bên trên bằng cách mọc từng chân rễ ôm vào tường, có thể đó là nguồn dinh dưỡng cho chúng, còn bên dưới tạo thành một cột thân bện xoắn hàng trăm tay cành kết lại, có cảm giác cây này thân gỗ]

rồi vì mải ngắm vườn cây, mãi không chịu rời đi nên khi xuống nhà mình bị Loan mắng. Trong thế giới giấc mơ Loan dữ hơn Thắng, Loan quát mình cầm 1 vật dụng lên nhà để trút rượu 'tình yêu' ra bán cho khách 10 lít, mình cầm dụng cụ ấy cố gắng đi cầu thang rất nhanh mà đi mãi đi mãi mới lên tới nơi Thắng đang cùng một đứa giai thao tác trút rượu khỏi chum và đứa giai í có vẻ là em ruột mình, nó nhíu mày cùng Thắng trách là: đợi chị mang phễu lên thì em và bố làm xong rồi. Thắng trong giấc mơ khác hẳn Thắng ở thế giới này

sau đó tôi kéo tay đứa giai có vẻ là em trai tôi lên sân thượng để cùng ngắm hoa và cây và chỉ cho nó những quả khế to khổng lồ. Nó cũng có phần choáng váng vì tại sao tôi lại trồng ra được cây khế dị như thế. Chính vì thế, chúng tôi đi học muộn, tôi vẫn học ở trường cấp 2 gần nhà và tôi học lớp 7; đến đây thì tôi mới biết rằng em trai tôi đi chấm phẩy, vì khi nhìn nó đi học cùng mình tôi mới nhận ra nó đi chậm hơn tôi vì chân nó tật nên cả 2 chị em muộn chồng thêm muộn. Tôi đưa nó tới lớp nó đang xếp hàng, chờ nó ổn định chỗ ngồi xong xuôi ngon lành tôi mới luồn người băng sân trường về nơi lớp tôi xếp hàng. Mặc dù đi muộn nhưng tôi được bạn Long [hồi cấp 2 tôi có chơi với Long và Vân - cặp sinh đôi 1 trai 1 gái, nhưng tôi chơi với Long nhiều hơn với Vân, lần cuối cùng tôi gặp Long là sinh nhật Long 2/9/2001, nghe đâu sau đó 3 mẹ con Long bán nhà và cùng nhau sang Đức với bố Long ở bên ấy] giữ ghế nhựa ngay phía trước Long cho ngồi, nếu không có Long giúp, tôi xếp hàng vào lớp của mình kiểu gì cũng loay hoay và bị cô giáo chủ nhiệm nhắc nhở. Long giữ thói quen mọi khi, nó kéo khoá balo và lục lục đảo loạn lên, tôi quay nghiêng mặt hỏi nó tìm gì nhưng đáp lại tôi chỉ là đôi mắt hơi lồi tinh nghịch của nó cùng nụ cười, đồng thời tôi cảm thấy một cảm giác rất ấm áp lan toả từ lưng ra phía trước và rộng khắp người

chính vì cảm giác ấm áp này, khi tỉnh giấc mơ mở mắt nhìn trần nhà, rồi với tay cầm điện thoại tôi biết mình đã ngủ một giấc từ 1 giờ sáng đến 9 giờ 24 phút sáng không nhúc nhích, cũng quên luôn rằng hôm nay phải dậy sớm xuống nhà ôm con Nếp. Mở mạng lên tôi thấy mẹ con Nếp nhắn từ 8 giờ kém là bác ơi con về rồi, 9 giờ 18 phút mẹ nó vừa gọi cuộc nữa 🤣😂 nhưng tôi chẳng hay biết gì. Thế là tôi bật ngồi dậy với ý nghĩ việc đầu tiền sau khi ra khỏi nhà tắm hôm nay sẽ là: đi lên vườn xem có hoa gì. Và ngoài các loại hoa tuần qua tôi có, hôm nay trên vườn có nhiều nguyệt quế, không phải loại hoa vàng như trong giấc mơ, mà hoa trắng, dù cây nguyệt quế đang bị bệnh; ý nghĩ của tôi là: chẳng có gì ngạc nhiên, mình biết thừa những bông trong thế giới ấy đang chữa cho cái dạ dày của mình, màu vàng cỡ í thì là bụng trên, chỉ là mình vẫn hy vọng vườn mình có hoa có quả kỳ diệu như giấc mơ thôi, và bao giờ cũng sẽ là một người khác giới xuất hiện [và cảm giác trong giấc mơ chính là cảm giác mình có thể ý thức hoặc không ý thức được về người ấy ở thế giới này, nhưng nó rất chính xác], là ai thì chỉ có giấc mơ biết, ví dụ như, tôi không thể giải thích vì sao tôi rất hay mơ đến bạn Quang học cùng tôi cấp 3, người mà tôi chưa gặp lại kể từ mùa hè 2004 tốt nghiệp lớp 12 :)

những cửa

 

vách "bên kia" có người tôi thích cùng hai người đàn ông khác đang xổ bài, người tôi thích ngồi một mình một phía, hai người kia ngồi phía đối diện. Không phải bốn, mà là ba, xổ bài cho ba người và tôi biết bộ bài họ xổ là bộ bài thiếu, cũ và thiếu

vì để tránh, vách "bên đây" tôi nằm xuống giả ngủ, nằm nghiêng cong như một con tôm giả ngủ [không phải giả ngu dù tôm thì thường tôm ngu đội kứt lên đầu]; tôi nằm yên vị giả vờ, ấm áp, thì thèng Xù ở đâu xuất hiện cũng nằm nghiêng uỵch xuống ngay cạnh; nó cười gọi chị tú; tôi vẫn nhắm mắt bảo nó: yên, trật tự, em yên đi, chị đang cần nằm im giả vờ ngủ; nó nằm nghiêng cong như một con tôm giống tôi, và mặt đối mặt, tạo khoảng trống giữa hai chị em nhưng mắt nó cứ mở và cười và chọc chọc tay vào người tôi trêu, thi thoảng lại gọi: chị tú. Dường như ngay cả trong giấc mơ của tôi, việc giữ nguyên tư thế, ngồi im nằm im với Xù cũng là bất khả, nó luôn có "tự kỷ ám thị" rằng yên là không làm gì và nó không thích bị cho là không làm gì nên nó nhất định không chịu yên và ở đây, trong giấc mơ lúc này, nó đã tót đi từ lúc nào

chính thế người tôi thích vách "bên kia" đã sang vách "bên đây" vì biết tôi không ngủ, để tìm bộ bài đủ, mới tinh của tôi nhưng đang xổ tung toé trên sàn nhà. Tôi lúc ấy bế một đứa bé trai trên tay, cỡ chừng 1 tháng tuổi, đứa bé màu nhạt và bấy như thịt của loài có vỏ trai, vì thế tôi có lý do để kệ người ấy tự do làm mọi thứ. Điều tôi không nghĩ đến là, hoá ra người ấy lấy thêm cây cho đủ số lượng cây bài, cho bộ bài cũ đủ số cây, chứ không tìm cây đang thiếu. Tôi cầm bộ bài trong tay người ấy và lần trượt các cây, đúng như tôi hiểu, bộ bài mới lúc này người ấy có là bộ có cả cây cũ cáu quăn và cả cây mới cứng cựa; tôi lần trượt qua trượt lại và hỏi, đại ý, sao anh không dùng luôn bộ bài mới tinh đủ cây, lại dùng bộ bài cũ mới lẫn lộn và cây thiếu vẫn thiếu, lại cả cây trùng thừa ra. Người ấy dừng khựng một giây rồi môi hơi mím lại không nói, gật gù gật gù nhưng tráo bài bộ bài họ cầm trên tay như một lựa chọn, như đã quyết định rồi không thay đổi. Tôi quay lưng đi bỏ lại bộ bài mới tinh của mình vẫn đang xổ tung dưới sàn nhà lúc này là bộ bài bỏ đi vì thiếu cây; còn người ấy quay lại vách "bên kia"

tôi ra khỏi vách "bên đây" và vào một phòng trong dọc dài các phòng đèn sáng thiết kế y hệt nhau. Ở đó có rất nhiều phụ nữ, cả người thân của tôi, cả những người lạ [nó làm tôi nhớ đến một giấc mơ khoảng này năm 2020 mà đến giờ tôi vẫn lưu trong ghi chú, không dám viết nó mạch lạc]. Họ đang dạy nhau trang điểm và cách phối quần áo. Tôi ở đấy không biết làm gì nên tôi làm toán, một phép toán 205 nhân 2 chiết khấu 10% cộng 65 nhân 2; tôi nhẩm 410 chiết khấu 10% là trừ đi 40 còn 370 cộng 130 là... tôi tính ra một con số 2 nghìn mấy. Rồi một người phụ nữ đồng ý với phép tính ấy và gật đầu đi sang phòng khác; còn ở lại tôi nghĩ làm sao chỉ toàn có mấy trăm cả chiết khấu rồi lại ra được hàng nghìn; tôi chạy đi tìm người phụ nữ ấy nói, không phải 2 nghìn mấy, chỉ gần 500 thôi vì 370 cộng 130 là 500 mà số kia trừ đi 40 là trừ nhanh, chứ thực tế phải 41 và còn 499 chứ không phải 500. Họ chỉ ừ hử vì đúng hay sai họ không quan tâm, họ đang cầm một cây bút có thứ kem như foundation để tạo nền vùng mí mắt trên, có lẽ để đánh các màu mắt. Tôi thấy mình như bị bỏ lại mồ côi ở đây. Tôi mở cửa bỏ lại các căn phòng giống nhau sau lưng

tôi có vẻ nghèo, nhà tôi rất tối, tôi đang cố gắng cầm một cái lồng kim loại hình thù giống lồng chim. Ở giữa nó có một cái ống kim loại bé tí, trong ống có dây bấc; ống nến quá bé với cái lồng, cái lồng to một cách phi lý với ống nến bên trong nó. Tôi đang cố gắng bật một cái bật lửa bị hỏng bộ đánh lửa, rất cố gắng để các tia lửa nhỏ nhoi bắn ra bén vào dây bấc. Một lần, hai lần, ba lần, bốn lần... tôi không biết bao nhiêu lần vì tay tôi quẹt bật lửa đã đỏ và hơi bầm nhẹ một mé ngón tay. Cuối cùng nó cũng bén dây bấc dù tí nữa thì tắt, lúc này tôi lại gặp một cái dở: đáng ra tôi nên để sẵn nó vào lồng và quẹt lửa, nhưng vì quẹt mãi không được nên tôi đã nhấc ống nến ra ngoài; giờ đây khi ống nến bén lửa vào nóng không thể cầm thì tôi lại phải di chuyển nó vào trong lồng, một cái lồng kín đế không thể tháo rời đế như lồng chim tôi từng biết. Tôi bị phỏng tay, đang giơ ngón tay vào miệng cắn cắn nhay nhay thổi thổi để dịu cái đau thì một xe máy đỗ cửa nhà tôi. Một cái xe cà tàng giống các xe người ta hay chế thêm các thứ để chở hàng để móc kéo các xe khác và người thanh niên ngồi trên xe nhìn tôi cười toe toét. Một dáng người rất đẹp, đẹp như tôi thích một dáng người ở nam giới; khuôn mặt cũng rất đẹp, nụ cười lại quá sáng với tôi; người ấy mặc đồ bảo hộ lao động và cười hồn nhiên nói vọng vào nhà: anh biết vấn đề của em rồi, biết lý do của em rồi, đừng lo lắng đừng nghĩ đừng từ chối... để anh. Tôi nghĩ, họ bằng cách nào đã đọc được những gì tôi viết, không ai biết lý do vấn đề của tôi, thậm chí có đọc chưa chắc đã hiểu. Tôi ngồi tiếp tục thao tác lắp ống nến và xoay nó cho đúng ren không lệch, nó cũ và ren nó khô hơi chút là xoay lệch ren; thì người ấy chạy ù đến bên; móc trong người ra một cuộn tiền gập đôi rất dày rất nhiều tiền lẻ và nhiều mệnh giá; và dúi vào người tôi nói năm trăm hai đấy; tôi sợ quá né người qua bên và hỏi: làm cái gì thế; thì anh ta cười hồn nhiên bảo: tất cả những gì anh có, nên mỗi ngày, hằng ngày anh sẽ mang cho em tất cả những gì anh có; nói dứt anh ta dấn tới thơm nhằng vào má tôi; rồi chạy biến ra ngoài nổ máy phóng đi không quên cười thật tươi. Tim tôi đập rất nhanh, tôi nghĩ, tôi sẽ không sinh con, tôi sẽ không làm mẹ, không làm mẹ không sinh con. Tôi hoảng hốt tôi bỏ chạy đến một cánh cửa và vặn nó mở ra

tôi vào một căn phòng ban đầu tôi nghĩ là lớp học với các dãy ghế, nhưng khi tôi nhìn thấy bục gỗ trên cao và một người mặc đồ đen cổ trắng đang đứng nhìn giấy và nói, tôi nghĩ toà án hay nhà thờ đây. Tôi chưa đóng cánh cửa sau lưng, sau cánh cửa tối mịt khoảng không và tim tôi vẫn đập rất nhanh, mạnh. Tôi vẫn nhớ khuôn mặt, nụ cười và dáng người của người thanh niên "năm trăm hai" kia. Tôi nghĩ, đã vào cửa khác rồi mà vẫn không quên, vẫn nhớ khuôn mặt ấy thì là phải gặp lại đúng không. Giống như một ngày cuối năm vừa rồi, sau khi dọn dẹp quán Cầm, Minh, Gi. - bạn gái Minh đèo tôi, 3 đứa đi ăn phở chiên ở Khâm Thiên; trên đường đi Gi. hỏi chị quen anh Minh lâu chưa ạ; bảo khoảng hơn 10 năm, có lẽ là 11 năm vì hôm ấy trời phải mặc áo khoác áo hoodie rồi; rồi khi vào quán ăn, 3 chị em ngồi với nhau nói tiếp chuyện, tôi nói, hôm í lần đầu tiên chị nhìn thấy ông Minh này hát ở quán, hát Hạ trắng, ông í ngân chữ "nắng" ngay câu đầu tiên, chị nghĩ: nghe được, nên chị mới nhìn lên sân khấu; có ngờ đâu lúc sau nó xuống ngồi bàn mình như đúng rồi. Lúc này, Minh và Gi. ngồi bên kia bàn, bỗng Minh mặt nó rất nghiêm túc, nó như ở thế giới khác, nó làm tôi sợ, không phải sợ hãi mà là sợ những cái mình không thấy những cái chưa đến còn xa tít, một kiểu âu lo những điều còn chưa đến những điều vô hình mông lung; và ở đây là tôi sợ vì tôi không thể tránh được khoảnh khắc này nữa rồi, muộn rồi, tôi phải nhìn vào đó; nó nói: em cũng không biết nhưng lúc em nhìn thấy chị, em thấy rất quen, quen lắm, như là em đã gặp chị rồi nên em cứ thế ngồi vào bàn chị thôi, em thấy rất quen, nên ngồi một lúc em mới hỏi chị là chị em mình gặp nhau chưa, hay là hình như em gặp chị đến nghe em hát ở quán nào rồi đúng không. Đến tận lúc này, có lẽ 11 năm sau ngày hôm ấy, tôi không hề thấy quen với nó trong ngày đầu tiên 2 đứa quen nhau; nên lúc này, tôi trêu nó, âu kê có lẽ bọn mình gặp nhau ở vũ trụ khác nhưng em nhớ còn chị thì không; nó lúc này tự nhiên cũng về lại thực tại, cười cái cười như thèng tóc xù cà gật nặng bảo: đúng chị em mình và quay qua Gi., anh với chị tú tâm linh, Gi. không hiểu gì đâu đúng không Gi.

tôi ở trong giấc mơ nghĩ, nếu đến đây rồi mà mình vẫn nhớ người thanh niên ấy, thì là sẽ phải gặp lại. Vậy mình sẽ nhớ khuôn mặt ấy, nụ cười ấy. Còn giờ mình sẽ đóng cánh cửa sau lưng lại, sập hẳn cho nó đóng lại. Mình tới với nơi đây, là toà án Dostoievski toà án Kafka hay là nhà thờ thì mình cũng tới đây rồi, mình sẽ nhớ người kia đã tốt với mình, đã có thể nói và làm một cách đơn giản rằng cho mình tất cả những gì anh ta có mỗi ngày hằng ngày, mình sẽ nhớ; nếu gặp lại, mình nhất định sẽ bù đắp một người đã tốt với mình một cách sơ giản ngây ngốc dễ hiểu như thế; nhất định sẽ bù đắp nếu gặp lại khuôn mặt dáng người nụ cười ấy

rồi tôi mở mắt, tim vẫn đập nhanh và mạnh. Tôi nhìn trần nhà căn phòng quen thuộc của mình...

how

hôm qua vừa mới đọc hết 1 loạt các quyển sách để ở tầng 1, hôm nay xuống nhà lại quên không cầm gì. Có 2 tiếng trống phải ngồi đợi thợ thay đồng hồ nước mà lại không có gì đọc, tự nhiên là bí, không biết làm gì, ra khỏi nhà đi xem cờ thì không được, mà ngồi một chỗ thì không có gì nhìn [cầm điện thoại giờ nhìn gì cũng thấy mờ mắt, thương cái mắt lắm]. Thế nào vớ đúng bộ Chuột Típ của bọn trẻ con ở ngay góc để đồ ăn vặt. Đây là bộ truyện đã đi theo thằng Sói, rồi đến con Sun, và giờ là con Nếp, tương lai là thằng Thóc 🙂

trong một tập truyện Chuột Típ đi học muộn, kết truyện chuột Típ đã nói với bố mẹ rằng từ nay cậu sẽ đi ngủ sớm để được mơ lâu hơn. Tú vỗ trán đến bốp 1 cái, thì thế, thôi không thể nào vừa thích đêm vừa thích được mơ lâu được, làm sao người ta lại đòi mơ khi không chịu đóng cái mắt cho nó ngủ chứ, and how can you wake up from a nightmare if you are not asleep 🙃

ps. nhìn mặt chuột Típ mà tôi thấy như tôi đang nhìn mặt tất cả bọn tiểu iêu tôi đã từng bị bọn nó nhằng nhẵng bám dính không rời 🤣😂

tempo thế giới ấy

 

đây là ba tập truyện [cổ tích] tôi đọc từ đông chí rét buốt tới giờ là xuân phân nồm ẩm. Thói quen của tôi mỗi năm thôi, cứ vào khi trời đất như thế thì tôi sẽ đọc Andersen hay những thế giới có tempo như thế, hoặc đôi lúc tôi phải chui vào thế giới ấy, nên thường tôi xếp chúng vào một chồng không gần nhất nơi tôi nằm đọc, nhưng lúc nào tôi cũng phải nhìn thấy ngay; lúc này trong năm, chắc đã tới lúc tôi phải buông tha chúng để rục rịch đi

về Mộc thần nữ và Một câu chuyện từ những đụn cát, đã có một bài viết: Andersen, của Anh Hoa [https://xuatbankhac.com/blog/andersen/], tôi chọn bài viết này vì tính chất đúng, tinh trong; viết về Andersen có rất nhiều bài viết giọng giỏi văn nhưng lại không cho tôi gì về cảm xúc, không phải khẩu vị của tôi nên tôi không "cẩu" về đây

còn Walter de la Mare, tập truyện thiếu nhi cho tôi ý nghĩ, intuitive thôi, tôi mở đúng cửa nhìn vào. Tôi sẽ tìm đọc những khác, để tìm sợi dây của ông ấy với, chắc chắn có Dante, có Shakespeare, có Henry James, H. P. Lovecraft và cách kể câu chuyện lỏng tay chịu ảnh hưởng từ Andersen; tôi biết nó chắc chắn có tồn tại. Chịu ảnh hưởng của Andersen, như là họ cùng viết những chi tiết như hạt đậu, hạt vừng rơi vào một rãnh một khe hẹp mặt trời khó lòng chiếu tới nhưng không bị Chúa Trời lãng quên; rồi các câu chuyện luôn có vẻ buông tay để các chi tiết rất mảnh dẫn đi như mộng du không trù tính, như các câu chuyện của một người mộng người mơ đi trong đêm rồi bỗng hồn vía trong mơ quay về cái khung thân thật và phải tìm về, tìm cho đúng cửa, mở cho đúng cửa. Nhưng không khí truyện của de la Mare thì quá Shakespeare, Henry James, H. P. Lovecraft [tôi có follow một tài khoản của những người hâm mộ H. P. Lovecraft, vào một khoảnh khắc vô tình nào đấy hơn 1 năm qua, một đoạn văn một chi tiết của/về Lovecraft hiện lên đập vào mắt tôi và tôi đọc, rồi cứ ngẩn người như lạc vào một đêm không ở đây, đêm khác]. Thơ của de la Mare thì làm tôi nghĩ đến William Blake, dù tôi ít đọc thơ của Blake và mới ngó qua 1 vài bài của de la Mare [ông ấy thật không thích bị gọi là Walter]

thế giới cổ tích của Andersen, của Walter de la Mare là một thế giới khiến người ta nghĩ, những câu chuyện này có thật, những câu chuyện có thật dường như đều tốt hơn sự thật, chúng không hề dở chút nào giống như cách nhiều người lớn thấy các câu chuyện cổ tích quá tầm phào, quá "ôi giời truyện cổ tích thôi thôi dẹp cổ tích", chúng đẹp vì chúng có thật theo cách vẫn luôn ở đây và người ta sợ nhìn vào nó. Đôi lúc nằm đọc những câu chuyện này, tôi như đã ở trong nó suốt nhiều thế kỷ dưới bầu trời tháng Ba, sự yên bình nằm ngoài cảm tri như tôi đã giao phó hết mọi sự - vỗ về tâm hồn tôi; đồng thời, một nỗi âu lo âm ỉ vụt qua rất nhanh như cơn đau dạ dày đang dần rời đi xa, như thể một điều gì đó sâu xa thâm căn cố đế của tôi cũng sẽ biến mất theo ngay khi tôi đóng sách lại

ps. tôi đang tìm mua Một xu một ngày, nxb Kim Đồng, có lẽ là bản khác của Tuyển tập truyện thiếu nhi trong ảnh, tuyển tập trong ảnh 534 trang với 17 truyện, Một xu một ngày là tên 1 trong 17 truyện [truyện mà có thần lùn í]. Trong ảnh là sách của người khác, tôi không muốn chơi hủi chơi dơ trấn sách nữa, mà hỏi xin thì tôi ngại :))). Tôi đã bị huỷ và trả lại tiền trước Tết 1 lần, sau Tết 1 lần vì web bán sách hết đầu sách này, họ báo lại sau gần 10 ngày tôi đợi sách giao đến :))))