vui chơi

ngày bé tôi thường tự hỏi, mà đến giờ tôi vẫn thi thoảng tự hỏi mỗi khi nhìn mình trong gương dù tôi cũng không thường soi mình, tôi là ai và cái gì đang nhìn bộ mặt trong gương, hay là, trong gương là cái gì đang nhìn tôi. Nếu, cái đang nhìn lại tôi không phải là tôi, có lẽ không phải thật, vì có thế nào thì tôi vẫn đang là tôi dẫu trông mặt tôi có thế nào đi chăng nữa; thế nhưng, như vậy, thì cái gì là tôi và cái gì đang nhìn lại tôi

khải ngộ là những giây phút tôi nhớ ra, vẫn ở đấy nhưng bỗng nhớ ra do bỗng quên mất; rằng, chẳng ai trông như con người thực sự bên trong mình cả, người ta phức tạp hơn nhiều, ai cũng như ai, đều như thế cả. Có một cái lỗ trong tim, nơi mà dục vọng, bóng tối không bao giờ chịu rời đi bằng hết, nếu mà dục vọng có thể biến mất thì hình có thể biến nhưng bóng thì vẫn còn cho lũ chim đói, những kẻ hốt dọn như kền kền hủy diệt nốt; kền kền mà đến thì cây sự sống cũng biến mất, chúng dọn dẹp hết chẳng chừa. Nhưng chẳng phải con người thực bên trong, cũng như tất tật mọi thứ sống quanh đây đều cần dục vọng bóng tối sự huỷ diệt cũng như những điều tốt đẹp cần được trồng hay sao [thứ tốt đẹp không tự nhiên sinh ra, chúng phải được trồng]; thế giới cần thiết phải như vậy, sự cân bằng, chính nó duy trì trật tự sự sống và phép nối dài: phải phá thì mới thành

Neil Gaiman tạo ra một phép phúng dụ, cái ao vịt của vùng đất huyễn huyền [nơi mặt trăng tròn đầy khi mặt trăng của thực tại khuyết và ngược lại] là đại dương tâm thức, nơi tắm mình của bản nguyên linh hồn trước khi đến với sự sống, nếu cứ soi mình trong nó thì ta cứ soi vào mãi vô tận trong chính mình. Nơi khi một cậu bé 7 tuổi tắm mình, bỗng hiểu mọi sự thế gian, nhìn thực tại đúng như nó là; thực tại mà trước đây vốn biết chỉ là lớp kem trang trí bề mặt của một bánh sinh nhật khổng lồ, trông chúng quá ảo cảnh, bên dưới chúng là những gì tù mù lúc nhúc ta từng không hay biết; và người ta khó lòng muốn rời khỏi đại dương ấy, nơi đã cấp cho người ta mọi góc nhìn mọi quan điểm và, như thế, có lẽ nếu có thể, người ta từ chối đến với sự sống của thực tại, người ta chọn mãi mãi là một linh hồn, mãi mãi là một đứa trẻ, không trở lại với thực tại của người lớn nữa

nhưng biết mọi chuyện vận hành ra sao, hiểu thấu tất tật thì có gì đặc biệt đâu nào. Và nếu ta muốn vui chơi thì phải thật sự từ bỏ tất tật những thứ biết ấy. Không chịu vui chơi thì tội cũng nặng như không lòng tin không đức tin

Neil Gaiman là độc giả của Chesterton, không phải vì cái câu mở đầu Coraline mà Gaiman nói là của Chesterton đâu, cũng không phải trong các trang viết Gaiman nêu tên Chesterton đâu. Mà đọc, đọc sẽ nhận ra đây là thực hành văn chương của Gaiman tỏ lòng với Chesterton, tất nhiên còn cả Lewis và Tolkien nữa. Nhưng thứ tác động mạnh nhất vào thế giới của Gaiman chính là các câu chuyện thần thoại, chúng không phải truyện người lớn mà cũng chẳng phải truyện thiếu nhi; điều tuyệt vời là các câu chuyện thần thoại chỉ là như thế thôi, nó chỉ như thế tồn tại, bất chấp mọi thứ, thế mới hay