móng

Tôi rất hay nhìn tay chân người khác. Sai rồi Tôi rất hay nhìn bàn tay bàn chân người khác. Không hẳn Tôi rất hay nhìn ngón tay ngón chân người khác. Chưa đủ Tôi rất hay nhìn móng tay móng chân người khác. Tạm rồi đấy Một buổi chiều tôi ngồi im 2 phút quý giá nhìn móng chân người duy nhất ở cùng tôi trong căn phòng. Trước đấy một tiếng tôi nhìn bàn chân, một bàn chân hồng, xương, nhẹ nhõm. Tôi chờ đợi hình dáng móng chân thường thường sẽ xuất hiện ở bàn chân như vậy. Nhưng khi nhìn được bộ móng chân, tôi cứ ngồi im nhìn 1', rồi tôi cố gắng di chuyển mắt, nhưng mắt tôi lại quay về chỗ cũ nhìn bộ móng chân thêm 1', tôi tự ra lệnh ngẩng mặt lên, rồi lại tự huỷ lệnh... rồi bàn chân ấy di chuyển cùng một câu nói lướt qua rất nhanh và tôi nhấc mắt đi chỗ khác. Bàn chân ấy bay đi rồi. Suốt quãng đường đi bộ 8km [tại sao đồng hồ lại báo tôi đi bộ 15.9km, vậy là hẳn tôi đã tụt tạt đâu mà không hay biết gì] tôi nghĩ mãi đến những móng chân ấy, một bộ móng chân rất dài và dày [sao lại để dài như thế, hẳn người ta chả để ý gì rồi], thâm trầm, giản dị, già cỗi, tự do. Lòng tôi cười trìu mến với bộ móng chân như cười với trẻ nhỏ. Tôi không giỏi phán đoán, tất nhiên cũng không có vị thần may mắn nào đi theo, quyết định chọn lựa thì luôn trì hoãn vì biết số phận mình là số phận của những lựa chọn sai. Tôi chỉ biết tin vào cảm nhận của mình [thường cứ để giấc ngủ giải quyết là tốt hơn hết], cơ thể bảo an toàn thì tôi an toàn, bị đứng hình thì tôi đứng hình trì hoãn... Năm 2012 mẹ tôi mổ cắt bỏ khối u ác tính, mẹ cứ rầu rĩ trên giường bệnh chẹp miệng mãi, tôi cắt móng tay móng chân cho mẹ và bảo chân tay thế này còn vất vả lắm, còn phải lang bạt nhiều nên chắc ung thư năm nay thôi, sang năm là đỡ rồi khỏi í mà. Thế rồi đúng phải lang bạt xa nhà mất 4 năm và mẹ cũng không thích việc về nhà sống, mẹ bảo bố con mày khó tính quá [thật ra thì con gái ít nói và không thích sự ồn ào, ngược hẳn với mẹ]. Tôi hay đùa lão rùa bạn thân là con trai kiếp trước của mẹ tôi vì thế nào mà bàn chân bẹt giống nhau thế. Mà làm sao tôi hay có duyên quen người có gan bàn chân phẳng, bẹt thế. Chân bẹt thế chỉ tổ dị tật đốt sống lưng, bệnh cột sống đốt sống lưng thôi. Được cái tâm tính vô tư, vô tư quá í chứ [quá thì thành dở òm] Năm 2013 bố nằm liệt trên giường bệnh viện chờ sáng mai vào phòng mổ, lại thủ tục cắt móng tay móng chân cho bố. Bố nằm nước mắt cứ chảy, không khóc ì oạp sụt sịt như thói quen của bố, chỉ là mặt cứ đỏ lên rồi nước mắt chảy. Tiếng bấm móng tay móng chân tách tách khe khẽ trong phòng bệnh viện lúc 3 giờ chiều, 3 bệnh nhân còn lại đều đang ngủ, ánh sáng phòng rất yếu ớt và vì yếu ớt nên việc ngồi ở đây mới dễ dàng hơn với tôi. Tôi vừa vặn vẹo bấm móng chân cho bố vừa bảo tay chân bố xương hơi to thế này là tay người lao động nhưng mà an nhàn lắm, [bố im lặng], ngày xưa 14 tuổi thoát ly ra HN học và làm thì cũng vất vả thật nhưng nhìn chung an nhàn, tay chân thế này vương tình nhiều, 2 bà chứ 5 bà thì cũng chỉ đẻ con gái thôi, mẹ chiều vợ chiều rồi các con không thích cũng phải chiều, là con trâu thì phải đi cày, trâu mà được chiều được an nhàn thì phải sao chịu vậy, như thế sẽ nhẹ nhàng hơn đấy bố [không im lặng khóc nữa, bắt đầu bố sụt sịt] Em gái lấy chồng 10 năm rồi, tính ra hai chị em chung nhà có 19 năm, cuộc sống hiện đại tuổi thọ cải thiện thì 19 năm không được bao lăm :), mãi hôm rồi không biết có việc gì mới xoè tay nó xem. Móng tay nó là móng tay kinh doanh buôn bán, sẽ phải làm hết các việc trong cái tổ của nó, nhưng may quá thuận lợi, buôn cái rì cũng buôn được, một bộ móng tay nhanh rút kinh nghiệm và phải làm nhiều đi nhiều [ngựa thì phải chạy phải thồ thôi] Chị gái thì móng tay móng chân choằn choằn zênh zểnh y như cái tuổi chuột của bả, một con chuột luồn lách phá phách không ai bảo được. Tôi và con heo hay bảo người đâu kỳ cục, nói chuyện hai em động góp ý là cùn là cãi lấy được, bảo thủ; sau hồi bảo thủ thì đập cbn đầu vào tường. Thằng Sói chẩn bệnh cho mẹ ló là mẹ con bị bệnh trứng cá não dì ạ [tôi sẽ ghi chép bệnh này vào bộ nhớ thư mục y khoa của mình]; hôm qua thì con heo bảo chắc cáo đẻ ở làng bánh tẻ hay sao đó, nói chuyện vãi cả liên quan; còn bả tự nhận bả đẻ làng bánh bò [ý là tao ngu như bò], tôi để tên bả trong danh bạ là Zò Bò Tôi thích cắt móng tay móng chân vì khi tiến hành tôi luôn thấy thư thái. Tính đến giờ tôi làm cho người thân bạn bè việc ấy nhiều, và đôi khi tôi nhận ra các chi tiết "hoá ra đúng là như thế à": ồ hoá ra cái góc móng chân này nó chính là tính cách ông bạn mình; ồ con bé này rồi sẽ gần gũi với mình hơn thằng chó Sói; ồ thằng ku này dại gái rồi em ơi có cái rì móc lên người thì gái ló tuốt bằng sạch thôi; ồ bàn tay này khác bàn tay 14 năm trước bỗng từ người không phải làm gì nhiều thì thành lao động tay chân cày cuốc vất vả; cái móng tay cục mịch ích kỷ này, sẽ sớm xa thôi, sắp đến đoạn ấy rồi, tạm biệt cỗ xe ì ì ì Tôi điểm lại những bộ móng tay móng chân tôi đã từng cắt, đã từng nhìn ngắm suốt khoảng 28 năm, từ lúc 5 tuổi bắt đầu biết tự bấm móng tay hằng ngày đến mức ông nội và người lớn trong nhà quát rằng bấm thế thì lấy móng tay đâu ra nữa mà ngày nào cũng bấm mới cắt... tôi điểm lại hết trên quãng đường về, trước khi chìm vào giấc ngủ và thế là tôi lại nhìn thấy bộ móng chân tôi dành 2' hôm vừa rồi. Lòng tôi trìu mến mỉm cơ cười như mỗi khi cười với trẻ con và người già. hơn 10 năm nay tôi không cắt móng tay hằng ngày nữa, đúng là không có cái mà cắt thật [ông nội nói phải]. Xưa M cũng bảo hãy hoãn nó lại nếu như em còn muốn tiếp tục được cắt móng tay móng chân :))). Nhìn chung một người như tôi thì nên nhường tất cả mọi quyết định cho ai đó khác mình vì vốn dĩ không biết quyết định và cứ động quyết định là dại dột. Sáng nay định cắt móng chân nhưng nhìn thấy một cái móng lại chuẩn bị thay, nhớ lời những người thương yêu khuyên bảo, tôi nằm viết nhảm thay vì cắt móng tay móng chân.

Mưa hồng

đọc trong lúc đợi cơm tối [ăn tối muộn hơn tiếng], đang chạy đường dài thật dài, được thả lỏng người, nghỉ ngơi hơn một tiếng đọc gì đấy câu ngắn, nhịp rõ, mảnh, lỏng... trong mùa mưa lũ, thế này thật là dễ chịu

rain song

trời mưa, bạn bảo mưa đừng đi, thế là tôi ở nhà với ý nghĩ anh lánh mưa ở vỉa hè nào để em đến xong rồi em về không cần đuổi cũng về :) rain song tôi biết những gì - Rain của The Beatles lời ngây ngô y như mọi lyrics của The Beatles. Ngày xưa M bảo cái bài Norwegian wood, cô gái ấy ngớ ngẩn thế, bảo người ta ngồi chỗ nào cũng được nhưng làm gì có cái ghế nào, sao không nói luôn là ngồi lên giường cho xong :))) [vì đằng nào sáng sau thức dậy chú chim ấy cũng đã bay đi rồi]. Rain của The Beatles cũng vậy, ngây ngô thì thường chân chất thẳng thắn, sự vô tư lớn lao chính bởi nó là sự vô tư - Rhythm of the rain thì tôi hay trêu các bạn bằng cách hát từ chính câu hát the only girl i cares about has gone away, looking for a brand new start... vì tôi chơi với con trai nhiều quá, mà chúng lại hay thất tình hoặc bị gái ló bơ pho mát - Come rain or come shine của Ray Charles tôi sẽ chả nhớ ra lúc này nếu nó không phải là tên một truyện ngắn trong tập Dạ khúc: Năm câu chuyện về âm nhạc và đêm buông của Kazuo Ishiguro - Ngày xưa cái hồi người ta rất hay xem Bridget Jones' diary, tôi cũng thử xem dù giờ chả nhớ rì ngoài nhạc phim It's raining men :))) do một thành viên của spice girls hát; mà sau này tôi mới biết đấy là bản cover lại của band có cái tên gái tính hơn nữa, đúng chất sớm nắng chiều mưa the weather girls - Lâu lâu tôi nghe đâu đó giai điệu của Purple rain, rồi Have you ever seen the rain; hai bài này the voice các nước khác hát nhiều lắm, ngay cả the voice kids [nhất là the voice kids germany]; có một lần tôi nghe vòng nào đấy của the voice american, người đó hát chán lắm nhưng bản phối rất hay rất gospel, lúc ấy họ hát mãi một câu như khẩn cầu make it rain make it rain make it rain down Lord, tôi liền nghĩ lời của khải huyền - A hard rain's a gonna fall của Bob Dylan chỉ làm tôi nhớ đến Haruki Murakami thôi, hình như Xứ sở diệu kỳ tàn bạo và chốn tận cùng thế giới [?] - Carpenters có bài rì rainy days alway get me down rồi Led Zeppelin có bài rì fool in the rain í nhỉ... mà lâu lắm rồi tôi chả nghe lại Nhiều lắm, nhạc trẻ cũng nhiều rain lắm. Còn bài tôi thích là bài của mấy anh Travis ngước mắt nhìn trời âm u hát Why does it always rain on me xong có cái đoạn đàn hát nhăn nhó trên một cái nhà trôi trên sông í :))) [video nào của Travis tôi cũng thích, bạn tôi bảo nhìn như mấy thằng ngớ ngẩn, tôi không ngớ ngẩn hả] Nhắc đến mưa, trong những gì tôi đọc, tôi chỉ nhớ mỗi đoạn hình như trong Moon Palace, và hình như Fogg đẩy ông cụ ngồi trên xe lăn, chạy dưới mưa, không biết tôi nhớ đúng không, họ cùng cười [tôi nhớ đúng không hay là một giấc mơ nữa]. Tôi nói với nhiều người rằng tôi thấy mình rất giống Fogg, mà tại sao tôi lại định hình mình giống một nhân vật nam, tôi hoàn toàn không hiểu, tôi luôn nghĩ mình không thuộc về thế giới của phụ nữ, thế mới đau :) p/s: cười buồn chứ cười vui làm sao được; cười là vì thuận phục; when the rain stops, then, darling, what will i do :)

nghiêng

cuối cùng thì 2 thùng sách được bạn giao phó đã đâu vào đấy rồi, nhìn chung đã có chủ, chỉ là khi nào các bạn đến lấy thôi, bạn nào ngại đi lại tôi có thể book grab express vì tôi là chuyên gia lười ra khỏi nhà nên khoản ngồi một chỗ chuyển khoản, búc cái lọ cái chai sốp pink là tôi cũng không đến nỗi ngu lắm [những trường hợp khác tỉnh thành thì lát nữa tôi sẽ đóng gói và mai cpn sẽ tới lấy, không cần thanh toán cước, tôi trả cước luôn với tinh thần người ta cho tôi sách tận nhà thì tôi gửi đến các bạn tận nơi, free] chắc tưởng tôi nhàn quá, lại có người đang bảo sẽ chuyển qua nhà tôi độ dăm chục quyển những Cấn Vân Khánh, Tào Đình chíc cừn súp mẹo vặt gia đình và những tập thơ thư pháp tự bỏ tiền túi ra in. Tôi bảo để xem tình hình dân tình rực ruột thế nào đã thì đằng ấy hẵng tiến hành [các bạn trẻ có quen tôi mở quán cà phê, tôi đếm qua qua hình như 4 bạn, nếu cần sách để ở quán cho ló có thì cứ ới nhé] mỗi một lần hỏng điện thoại tôi liền nghĩ, thật ra đời tôi có cần đến cái điện thoại hay không, và nhất là một cái smart phone :))), tôi ưa sự bình ổn đến mức nếu có cái rì lăn ra hỏng thì tôi rất thường có mong muốn đi tìm một cái khác y như thế dùng tiếp và thường là nhà sản xuất không còn cung cấp sản phẩm ấy nữa; từ 2004 dùng điện thoại di động đến giờ thì đây là lần đầu tiên điện thoại lăn ra trết [một lần bị người ta lôi xuống biển làm điện thoại bơi bập bềnh 30' tôi không tính là trết tự thân], còn thì đều do người nhà bắt tôi phải nâng cấp điện thoại [hai lần đầu là bố và hai lần sau là em gái] bằng cách cứ mua về và bảo dùng đi, với thái độ như tôi là người tối cổ qua và nay tôi không dùng tạm cái smart phone cũ [từ 2013 đến 2018 vẫn chạy tốt] mà lôi hẳn nokia express music [từ 2008 đến 2013 vẫn chạy tốt] ra dùng và đã trải qua một ngày ăn cơm không tí toáy điện thoại, đọc sách không phải nhìn đến điện thoại, điện thoại cứ thây kệ một chỗ khi nào inh ỏi kêu chuông gọi / tin nhắn thì tôi đủng đỉnh ra nhấn nút mở máy [thay vì trượt trượt lướt lướt]. Tôi ung dung sung sướng với ý nghĩ dù trời có sập thì tôi vẫn te tởn bảo do điện thoại hỏng nên không hay biết tin tức rì, dù tất nhiên trời sập thì cần quái rì đến cái rì nữa :)))) nhân tiện đúng tinh thần cứ mang thêm cái rì về nhà thì phải chẩu bớt đồ đạc trong nhà đi, từ sáng tới giờ đã cho ra khỏi nhà 5 đôi dép, ít đồ điện tử với 14 quyển sách [cả của tôi cả của bạn hôm qua giao phó], nếu không có rì thay đổi thì tới sáng mai sẽ khoảng chục cái áo ra đi vì nhà tôi nghiêng lắm zồi :p

đọc Philip Roth

Hôm qua kết thúc Một ngày cho người yêu [Goodbye, Columbus] buồn nhão như cây kem rớt lại vỉa hè trưa hè Hà Nội. Philip Roth lúc nào cũng thế, luôn là cái cảm giác tiên tri sự việc, hiểu cuộc đời, nhận ra đâu là những sự kiện mấu chốt; tiến thoái lưỡng nan, gì thì gì cũng khóc cả, không bằng lòng với cuộc đời là không bằng lòng thôi, giọng văn vẫn luôn rất khiếm nhã; tuổi già, bất trắc… trút ào ra tất cả Trong một cơn cao hứng tôi còn định chạy đi kiếm Vết nhơ của người luôn, nhưng thấy nhân vật giáo sư thì tôi liền dừng lại đã, giáo sư, người già thì tôi có Người phàm rồi; The Dying Animal tôi chưa đọc nhưng phim Elegy tôi rất thích nên tôi biết chắc chắn mình sẽ thích The Dying Animal, tôi rất thích cách Philip Roth hiểu và viết về phụ nữ. Người phàm, Báo ứng, Một ngày cho người yêu, dù chưa đọc Vết nhơ của người nhưng tôi biết tôi vẫn sẽ thích Một ngày cho người yêu nhất. Tôi thường thích những gì từ thuở bình minh sự nghiệp viết của mỗi tác giả. Tôi không nghĩ mình thích những gì liên quan đến Jewish American [Philip Roth có essay Writing about Jews], với tôi quan trọng gì yếu tố ấy, tôi luôn thích câu chuyện. Câu chuyện về sụp đổ, chẳng hạn Điều gì tốt hơn, mình nhận ra khoảnh khắc cuộc tình kéo dài đủ rồi tuổi trẻ đam mê đủ rồi cuộc đời êm đềm đủ rồi ham mê yêu thích gì đấy [một quyển sách về họa sĩ chẳng hạn] thế là đủ rồi… và việc mình không nhận ra tất cả những điều ấy. Điều gì tốt đẹp và dễ chịu hơn. Theo hướng nào, gì thì gì, cũng bất trắc cũng đổ ập cả, nó thành một cái nấc sự kiện, nào là ta phải kết thúc điều mà ngay từ đầu ta đã biết sẽ kết thúc, nào là ta phải chia tay phần đời này, nào là vĩnh biệt tuổi trẻ… đóng lại và để nó sau cánh cửa Vào một buổi sáng mùa đông rất giống mùa hè năm 2012 tôi ngồi thừ người trên sàn nhà nhìn bầu trời, không nghĩ bất cứ gì, rồi một việc gì đó xảy đến, tôi nghĩ tôi mất người tôi yêu rồi, thần chết hay cái chết đến lấy đi rồi, chỉ đơn giản là tôi biết như vậy thôi, không phải hôn mê một năm rưỡi hay sáu tháng nữa hay choáng ngất đột ngột mà là biến mất rồi, mất rồi, tôi bị mất rồi. Tôi thở dài khoanh tay trên đầu gối ngồi nhìn trời xanh, hình như tất cả những hình ảnh vuột qua rất nhanh trong đầu trước mắt… là ở một không gian khác, là một cơn mộng. Gần đây cảm giác này cũng đôi lúc ập đến mỗi khi tôi nhìn con mèo nằm ngủ. Nó không thật. Sự thật sẽ sống, và vì cái khoảnh khắc tôi nhận ra nó không thật, nó có gì đấy không hiện hữu, tôi ngồi chuẩn bị chờ bất trắc đến Đêm qua tôi ngồi gỡ 10 cái ghim ghim bìa sách từ năm 1972 quyển Một ngày cho người yêu cùng với tờ cho thuê sách của nhà sách Tùng [Lê Văn Duyệt – Gia Định], tôi ngồi làm từ tốn tỉ mỉ dùng kìm nhỏ gỡ từng cái ghim một, chúng gãy mủn vì thời gian, tôi gỡ như gỡ đi thứ gì đấy đang găm trong nghĩa trang lòng tôi. Tôi phân vân có nên gỡ 2 ghim ở gáy sách, chúng cắm sâu, tôi nghĩ gỡ ra có thể sẽ đau, hoặc có thể nên giữ lại cái đau ấy cùng sự ổn định của nó, lối nào cũng khóc cả, dilemma :) 16 dòng đầu tiên mở đầu Goodbye, Columbus đã tiên tri chính xác cái khoảnh khắc sẽ sớm thôi cuộc tình hay bất cứ chuyện gì kéo dài đủ rồi cho dù “mạch máu tôi nhẩy mạnh” Tháng 10/2012 Philip Roth tuyên bố nghỉ viết, ông dành thời gian làm việc với người viết tiểu sử cho mình. Khoảng 2014 tôi xem một đoạn video nào đấy, đại ý ông nói đây là lần cuối cùng ông xuất hiện trên truyền hình, sẽ không còn ở sân khấu này hay ở bất cứ đâu nữa. Khoảng này năm 2018 [nếu tôi nhớ không nhầm], ông mất ở tuổi 8x. Goodbye, Columbus sẽ là thứ Philip Roth viết mà tôi thích nhất [sau đấy có thể sẽ là The Dying Animal] p/s: Tôi sẽ còn quay lại Philip Roth với đủ các nhân vật giáo sư đại học của ông ấy :); nếu để đọc hết của ông ấy cũng ngốn nhiều dù quyển từng quyển cũng mỏng hoặc không dày lắm, không đáng ngại, vội gì đâu. Goodbye, Columbus là nam thanh niên học Triết trường Newark nhé :p. Bồ Câu đã đanh thép không nhường tôi Columbus, tôi mong chờ gì chứ khi tôi mong Bồ Câu hãy đanh thép lên đừng hiền lành thảo tính với tôi trong chuyện sách vở [thật ra nhường tôi quyển này thì tôi vui như con điêng, sao ổng lại đanh thép quá vậy, đồ độc ác cố tình lục quyển này mang dí cho tôi đọc vì em biết là chị sẽ thích; vãi cả chiến hữu… cũng tại mình có cái gout dễ đoán quá mà huhuhu, rì thì rì, cũng phải khóc

chờ

Elizabeth mất tích - tiểu thuyết đầu tay, Emma Healey viết chậm và cẩn trọng. Câu chuyện xoay quanh bà lão 82 tuổi, Maud với chứng bệnh mất trí nhớ ngắn hạn, bị ám ảnh suốt hơn 70 năm về việc chị gái mình đột nhiên biến mất và giờ là người bạn già Elizabeth mất tích. Các chương và đoạn đan xen giữa hiện tại, quá khứ, những sự kiện nhớ quên quên nhớ nhầm lẫn của bà lão, không có trật tự thời gian hay tuyến tính nhân vật... nhưng được tác giả viết rất khéo, tỉ mỉ, hành văn chậm. Điều này gây không ít ngạc nhiên cho tôi khi đây là tiểu thuyết đầu tay :). Là một quyển sách đọc trong lúc "chờ" [chờ bạn lục sách, chờ tới, chờ rì tới thì tôi chưa rõ] nên tôi không kỳ vọng, thật ra đã đi đến đoạn này thì thường ta có kỳ vọng gì nữa không :); song câu chuyện này mang cho tôi nỗi ám ảnh phảng phất; về mẹ. Cách đây ít lâu tôi nhận ra mẹ tôi lẫn các sự kiện diễn ra trong ngày, trong một hai ngày trước; các thói quen đảo lộn; việc đang làm bỏ dở, làm không rõ mình đang làm gì hay đang nói gì hay thậm chí cứ loanh quanh loanh quanh thôi :). Tôi nói chuyện phiếm với bạn, bạn bảo thử cho mẹ vẽ mặt đồng hồ xem sao [cách test alzheimer, rối loạn nhận thức / thần kinh / tâm thần, chứng suy giảm / mất trí nhớ ngắn hạn], tôi không test cho mẹ, tôi chấp nhận dễ dàng vì cả tuổi thơ tôi nhớ mẹ uống từng vốc hỗn hợp thần kinh, mẹ nằm bẹp những ngày thay đổi thời tiết, những trưa nắng đầu mẹ ấn mềm mềm như quả dưa bở, ngày xưa mẹ tôi làm số má lô đề nếu xảy ra nhầm lẫn thì bố con tôi luôn tin người ta đúng, chắc chắn nhầm lẫn ở phía mẹ tôi :))... tôi chấp nhận mẹ tôi đã luôn như thế và cứ thế tiến triển lao theo quán tính tuổi già :); chỉ là mẹ tôi không bị ám ảnh bởi sự biến mất / ra đi của ai đó hay điều gì đó Tuổi già không chờ điều gì, có điều gì phải chờ để nó đến hay đi đâu, nó cứ thế tuột, cứ thế xa tay cứ thế xuội thôi; ý thức được hay không, cái nào may mắn, dễ chấp nhận hơn... vô nghĩa hết :) Chỉ có nỗi ám ảnh đeo bám như thể nó sẵn sàng chờ thân xác này lụi bại. Nó chờ để được quên. Luôn thế. Nó chờ. Chờ quên. Quên chờ. Nó ở đấy, chỉ là ở đấy.

sợi tóc vương

Sau 5 quyển của Hermann Hesse, tôi nghĩ mình sẽ không đọc ông ấy nữa, hoặc sẽ quay lại dịp khác, và nếu đọc lại thì sẽ đọc cùng Thomas Mann. Một kiếp giang hồ [Knulp] đến tay, thế là tôi đọc Hermann Hesse sau chừng 6-7 năm không hề nghĩ sẽ đọc ông ấy Hermann Hesse với tôi là những bản thể đối cực và hỗn độn, khung gò cứng theo hoạch định xã hội đối chọi với tâm hồn nghệ sỹ-gã lang thang, giữa nhục cảm và cái đẹp, sáng – tối, tĩnh – động…; những nhân vật ẩn dật, sự tự do phóng túng đưa các nhân vật rời xa nơi con người sinh sống tới nơi núi rừng, thảo nguyên; những cuộc đào tẩu có dự tính với trường học, thoát khỏi cha mẹ cùng những ảnh hưởng tôn giáo, sự xê dịch lang bạt nay đây mai đó vô chính phủ... tất cả những điều này có nhiều nét giống với tiểu sử của Hermann Hesse, những đợt điều trị tâm lý cùng những luồng tư tưởng ập đến, sự nhạy cảm và yếu đuối của Hermann Hesse được bọc trong bầu không khí giản dị phương Đông hay trong một đời sống phiêu bạt không trì níu, sống cuộc sống bên lề, tự do phóng túng ngoài đời sống thế gian cũng như chính trị Một kiếp giang hồ bản dịch tiếng Việt năm 1967, gáy sách chỉ còn dính mẩu bìa nhỏ bằng 1/3 cái móng tay út của tôi thôi, tôi đọc hết sức nhẹ nhàng gặm nhấm [tôi thường nghĩ có lẽ tôi yêu sách cũ vì chúng chứng kiến và đi qua dòng thời gian với phong thái tĩnh tại tuyệt đối], sách 136 trang thì đến trang 134-135 một sợi tóc nâu lơ thơ mỏng mảnh vương ngang sách, tôi lấy tay gỡ, kéo nhẹ nhẹ không ra, và hiểu rằng nó vương ngang trang giấy từ lúc quyển sách thành hình, vậy là bảo tồn hiện trạng tôi không kéo ra nữa, tóc và sách tồn tại cùng nhau giống như da thịt người và những sợi tóc còn đó