(*"những câu hỏi đi giữa đời lỏng chỏng" mượn thơ cụ Trần Dần)
Ngày hôm qua mình post tấm hình chụp "thư không gửi" trong tập Trần Dần-THƠ, phản hồi nhận được mang đến cho mình bất ngờ nho nhỏ, mình xin không nói về bất ngờ này mà muốn nói về việc từ bất ngờ ấy thôi thúc mình muốn kể câu chuyện dài, có thể sẽ rất dài về việc quyển sách này đến với mình như thế nào, sao mình cứ nhọc công kiếm tìm, đúng là khó khăn thật và rồi mình có được như thế nào, sao mình lại nói là định mệnh tréo ngoe
Hiện giờ quyển Trần Dần-THƠ phần lớn đã thuộc về dân sưu tầm sách, có được nó nói khó thì không phải quá khó mà dễ thì không một chút nào. Nên mới có chuyện mình dặn mấy bác đến 2 năm rồi không thấy bác nào ới, dù đã đồng ý cái giá 800k
Năm 2008, tôi 22 tuổi, báo chí đưa tin Trần Dần-THƠ sẽ ra mắt ở hội thơ VN tổ chức ở Văn Miếu vào rằm tháng giêng như mọi năm. Năm đó mưa, tôi ngại đã không đi, vì quả tình tôi không thích thơ, chưa bao giờ thích thơ. Tôi nghĩ mình sẽ đi mua sách định kỳ như mọi lần và sẽ mua Trần Dần-THƠ, sách mới xuất bản nên chắc không có chướng ngại gì. Bận công việc nên ngày sau tôi mới hay tin sách bị thu hồi. Tôi viết một bài về thái độ của nhà cầm quyền với những tác giả "treo bút", hồi ấy tôi là mục đồng mà, chỉ là anh hùng bàn phím khua môi múa mép giao du cùng những anh hùng bàn phím khác mà thôi. Lúc ấy mà tôi cố gắng mua, tìm kiếm thì chắc cũng không khó khăn nhiều nhưng năm 2008 tôi chỉ là con bé sợ ra ngoài, sợ tiếp xúc người lạ (giờ vẫn thế nhưng cải thiện hơn chút), và đi mua sách lúc ấy là lên một cái list và đưa tiền cho người thân, người quen đi nhà sách nhặt sách hộ. Nên để mua được Trần Dần-THƠ theo đường chính thống là không thể, các diễn đàn tôi không tham gia nên ở tuổi ấy, tôi hoàn toàn tin rằng việc có Trần Dần-THƠ là bất khả, nghĩ mình vô duyên rồi, không có Trần Dần-THƠ rồi.
Bẵng đi 3 tháng sau, một người quan tâm tới các vấn đề cấm vận, tự do dân chủ...ở VN search các thông tin, vô tình ra cái bài tôi viết. Anh ta đọc, sau đó loanh quanh thế nào đọc cả những thứ rất linh tinh tôi viết nữa. Anh ấy thấy thích con bé này, con bé ngồi toilet chân tung tẩy đọc sách chờ giờ Hoàng đạo mới đi tắm, và từ một con người ít tiếp xúc với người lạ, anh ta nghĩ rằng mình muốn kết bạn với con bé dở hơi kia. Vậy là gửi email và trò chuyện qua lại. Tôi đã quen M. như vậy đó. Nếu không có sự kiện Trần Dần-THƠ kia, tôi sẽ không quen M. và không quen M. tôi sẽ không là tôi như ngày hôm nay. Tôi luôn biết ơn con người này mang đến cho tôi khối tình cảm vừa đẹp đẽ vừa nhiều nỗi buồn, phá huỷ tôi hoàn toàn và tái tạo lại thành tôi như ngày hôm nay. Trong suốt thời gian có nhau rồi đến sau này khi M. đã về bên God, God yêu thương che chở cho anh thì tôi vẫn hụt Trần Dần-THƠ. Với tôi, ngoài chuyện thích thơ Trần Dần, một kiểu thích chỉ là thích mà không cần lập luận gì vì vốn thơ là để cảm, không phải để hiểu thì cụ Trần Dần và những tác phẩm nói chung, Trần Dần-THƠ nói riêng là việc tôi luôn quan tâm, nó đánh dấu một điều gì đấy liên quan đến M., tôi luôn không muốn nó phai mờ.
Lần hụt trong gang tấc cũng vẫn là năm 2008, 4 tháng sau khi sách bị thu hồi. Lúc ấy tôi phụ việc cho gia đình, chúng tôi thầu hai gian triển lãm hội chợ của một công ty nội thất phía Nam, gian hàng trưng bày ở cung Hữu Nghị. Hôm đó tôi đến công trình đi qua quầy sách báo ngoài sảnh Cung, đỗ lại xem như thói quen mỗi lần đi qua quầy sách báo. Thấy một quyển Trần Dần-THƠ, điện thoại, tiền, túi xách đều nhờ thợ xách vào gian hàng rồi nên không có gì để đặt làm tin mà cầm sách được. Tôi nói người bán hàng giữ sách cho mình, 5' sau sẽ ra lấy sách luôn. Đi vào đến gian hàng thì gặp ngay đại diện phía Nam ra kiểm tra chất lượng sản phẩm, soi gì mà soi tới số, soi chán rồi còn đứng vạch lá tìm sâu yêu cầu làm chỗ này, thay chỗ kia, đổi màu, thay đổi phối cảnh...nên đến khi tay đó đi, tôi chạy ra được đến quầy sách báo thì người ta đã bán mất rồi và đang dọn dẹp để đóng cửa. Vậy là tôi nghĩ mình vô duyên thật. Tôi chấp nhận làm quen với ý nghĩ có duyên thì sẽ gặp lại, đành lòng chấp nhận để giải thoát cho mình khỏi tiếc nuối tuột khỏi tay trong phút chốc lơ đãng.
Sau đó tôi đọc tập Đi! Đây Việt Bắc! của Trần Dần, tôi đọc trong trạng thái hưng phấn đến chính mình còn ngạc nhiên rằng tại sao mình có thể đọc sảng khoái như thế, đọc thành tiếng, tay chân vung lên, mặt mũi nở hoa hào hùng, bi tráng, mà không phải đọc một lần, đọc hàng hai ba lần, thậm chí còn thâu băng lại để nghe, để đọc theo cho đã. Mà như anh NL có nói, đọc như vậy là rất đúng điệu
Thời ấy tôi làm bất cứ công việc gì để có tiền mua sách, thậm chí có những giai đoạn nhịn đói cả ngày, đi học từ sáng sớm, chiều tối đi làm thêm, 11h đêm tan làm về nhà ăn bát cơm nguội, để dành tiền mua sách. Nên trong giai đoạn này, tôi thuộc vị trí của từng quyển sách tôi quan tâm trên Đinh Lễ. Trong suốt thời gian đó, tôi không ngừng nhòm ngó xem Trần Dần-THƠ của tôi ở đâu trong các khe, hốc, trệt đất của các nhà sách. Điều ngu ngốc là tôi không hề hiểu rằng, tôi sẽ không thể gặp Trần Dần-THƠ ở cái phố Đinh Lễ này được, cho dù là một quyển sót lại cũng không thể có. Sau này điều kiện có tốt hơn, cũng khám phá ra việc mua sách online thú vị thế nào, vui hơn mua ở nhà sách thế nào thì dặn dò các bác tầm sách đến 2 năm, các bác ước định giá trước, 800k em có đồng ý không? Vâng, anh cố gắng kiếm giúp em. Mà đúng là như thả viên sỏi xuống mặt hồ, chủm một tiếng thẽ thọt, lăn tăn bước sóng tới vô cùng mà không thấy tăm đâu nữa. Không bác nào ới một tiếng là có sách
Cách đây quãng gần 1 năm tôi có tham gia hội thích truyện trinh thám. Tham gia đu cành leo zây đú đởn tí thôi, vì tôi đọc trinh thám không nhiều, cái chất trinh thám tôi thích thì cũng không hót cho lắm. Cũng không để ý tới các bài điểm sách nếu đấy là tác giả mình không thích, không quan tâm nên không chú ý tới các thành viên trong hội. Đến ngày ngồi không, chả có việc gì làm thì đột nhập tường của hội xem có gì vui không, trong hội có đăng một bài, cái tay đăng bài ấy, cho hội sách giấy vì hắn chuyển sang ebook, lòng thiết tha với sách giấy không còn thắm thiết nữa, muốn chuyển những quyển sách đến với người cần, khao khát sách giấy hơn gã. Tính tôi thì không ưa giao thiệp, có thể ỉ ôi năn nỉ xin kẹo, đồ chơi chứ nhất định không xin sách, sách thì một là mua, hai là được cho tăng, ba là tôi lấy trộm, thuổng làm của riêng luôn chứ không có chuyện xin. Nhìn qua chỗ sách ấy, thấy cũng có nhiều quyển hay, tất nhiên là tham, phải nhanh tay nhanh chân xin ngay nhưng mà lại ngại, cái kiểu tính tình ấm ớ trẻ con dở hơi thôi, cứ ngượng ngượng kiểu gì. Cuối cùng thì lòng tham chiến thắng, bỉ ổi vãi, còm xin sách luôn, xin một quyển xong thấy con người dũng cảm fết, đánh liều cứ xin quyển nữa xem sao, bao nhiêu người xin cả mấy quyển, có riêng gì mình quái đâu. Xin xong có vẻ ok đến 70% thì đọc lướt lên trên bài viết thấy bảo phải inbox đăng ký, moá, ra là cái tay này đang ở xứ tư bản, làm qué gì có mẹt ở VN, đợi dài cổ 1 tháng đi nhá. Nghĩ là phải kết bạn fb để còn cảm ơn này kia mà tính con dở Lốc thì ít khi chủ động kết bạn, nhưng mà nghĩ không kết bạn, cứ thế nhận sách của người ta cũng kì quặc nên nhắm mắt đưa chân kết bạn phát, chắc chả chết đâu. Từ đấy hai chị em vào lai, vào còm cho nhao, chia sẻ chuyện lọ chuyện chai liên quan đến sách siếc và em bảo thấy chị thích sách thế thì muốn tặng cho mình nhiều sách hơn. Thời điểm ấy cũng có một bạn vừa tài trợ sách đọc, vừa cho tặng mình mấy quyển cũng rất oách. Lốc liền nghĩ: Tú ơi, mày đào trúng hai mỏ vàng rồi hay sao đó con ơi. Tự nhiên không đâu mà nhiều người cho mày toàn sách hay không vậy à kekeke
Ngày gã về VN, đợi mấy hôm gã chả nhắn nhủ gì, ra là còn bựn chiện chinh chiến và yêu đương. Đến hôm hội trinh thám thông báo off chào mừng ad ở xứ tư bản về thì mới quyết định thôi liều phen nữa, gặp mẹt nắm tay nắm chân làm quen, cảm ơn người ta, chưa đi off bao giờ thì giờ đi cho biết, cũng muốn gặp trực tiếp em zai cho sách đấy một lần cho thoả vì em ấy về có ít ngày rồi lại sang xứ tư bản cày cuốc mà. Cứ thế gặp rồi chat chit linh tinh, xong rồi thêm 2 tăng cafe nữa, lần nào cũng có sách cầm về, vì đúng như em nói, em muốn tặng chị nhiều sách hơn nữa
Có những mối quan hệ rất sớm bắt nhịp, không biết là do có mối duyên hay chỉ đơn giản là họ giống nhau ở một khoảnh sân nào đấy mà hai chị em cứ tíu tít như hai đứa dở, ban đầu là chuyện sách siếc ông tác giả này bà nhà văn kia nền văn học nọ, sau thì bẻ lái sang đủ trò, úp ảnh bánh trái đồ ăn súc cù là món này cháy món kia quá lửa, bẻ lái liên xoành xoạch đến mức nội công thâm hậu hai chị em tự khen nhao, phong cho nhau làm chi bộ tự khen 2 thành viên nhất định em không vô địch thì chị vô địch, dù sao không được chương vàng thì cũng được giải bạc
Cách đây 1 tuần, con Lốc bị mất ngủ do uống nước trà loãng (vãi cả lý do), viết linh ta linh tinh thì một bạn cũng trong hội trinh thám vào còm, bảo là viết giống nhân vật Dưỡng viết nhật ký trong Những ngã tư và những cột đèn của cụ Trần Dần. Nhắc đến Trần Dần với mình lúc này thì không còn là niềm ao ước nữa mà nó là nỗi ám ảnh của việc vô duyên với một tác giả nào đấy, nói như cụ Vương Hồng Sển là người và sách cũng phải có mối duyên, thì đến lúc đó, mình và Trần Dần-THƠ là không có duyên. Mình sẵn lòng than luôn chuyện lỡ mối duyên với cụ Trần Dần, than là than vậy thôi vì em 9x, mong gì em để í tới thơ cụ Trần Dần và nhất là hắn thích ebook nên lúc ấy than là hoàn toàn than vô tư. Ai ngờ cái đồ đểu dở hơi Quái Nít ấy buông một câu hình như ông Ngoại em có, ban đầu kêu không tặng nữa mà trao đổi. Sau chắc thiên thần chiến thắng ác quỷ trong người nên em inbox bẩu là, nếu có thì em sẽ tặng chị
Tim rất tệ, nó đập thình thịch, làm gì có việc gì đến với mình dễ dàng như thế được. Em bảo để em liên hệ về nhà nhờ dì tìm trong tủ sách của ông xem có còn không? Mình chỉ muốn bảo gọi luôn đi Quái Nít ơi, chị đau tim lắm mà cứ định gõ vài chữ í thì lại đủ tỉnh táo ngăn lại, định gõ rồi lại xoá, cứ thế lần chần phải tự ngồi an ủi mình, thôi, chấp nhận đi, phải có duyên mới gặp, đừng hy vọng quá, sống tùy duyên đi con Lốc ơi
1 hôm không thấy em nói gì, định hỏi em nhưng mà lại thôi, đã bẩu tùy duyên đi mà
rồi mấy tiếng cuối ngày lại trôi qua tiếp, định hỏi em mà lại thôi, lạy Chúa, mày bình tĩnh hộ tao cái.
ngày sau em nói tin tốt là đã tìm thấy sách, tin xấu là phải từ từ thương thuyết đã nhóe
lại vò võ chờ đợi, dễ thế này có phải mơ không, cụ Trần Dần ơi cụ Trần Dần hởi
đến một buổi chiều cuối tuần em bảo, sách đã có mặt ở Hà Nội. Huraaaaa, nhưng mà Lốc ơi, mày rón rén cho tao nhờ. Uống hết cốc nước, thở đều rón rén hỏi em là người giữ sách có giữ cẩn thận được không, nhờ người ta giữ cẩn thận đến ngày em về VN mang sách cho chị được không? Em bảo hôm nay trời HN bị làm sao, tiết trời không tốt hay sao mà con Lốc nó bị ẩm, không muốn cầm sách luôn à
Tim con Lốc càng lúc càng đập thình thịch, từ lúc nhận được tin tới lúc đi nhận sách là 1 ngày mà càng lúc càng hồi hộp không chịu được. Nghĩ ra đủ thứ nào là mưa bão to không thể đi được, nào là vô tình quyển sách bị thất lạc thì sao, sách cầm trên tay mà vô tình có chiện gì xảy ra thì sao...nghĩ tới mức mà thấy mình thành kẻ lẩn thẩn quá rồi
cách giờ hẹn 1 tiếng, em ở xứ chuột túi, chị ở xứ rau muống chat chit qua lại, chị hồi hộp thấy bà cố làm em ở tận xứ bên kia cũng hồi hộp theo
giờ G đã điểm, 17h Hà Nội vẫn nắng cháy zát da, con Lốc lên xe đưa địa chỉ nhờ người đèo đi.
càng lúc càng hồi hộp, bấm chuông cửa 3 tiếng, hoa im lặng không một âm thanh, nhớ ra em bảo chuông hỏng. Đang định cất giọng anh gì ơi, anh gì anh trai của Nam dở hơi ơi thì chợt nhớ ra mình không thể, không nên hiện nguyên hình là con điêng như thế được. Thế là rút điện thoại gọi, nghe câu anh không ở nhà, tí thì lộn cổ ngã vì đau tim hụt hẫng, may sao ảnh bồi câu để anh bảo em gái anh mở cửa.
Cuối cùng cũng cầm Trần Dần-THƠ trên tay, đi khuất khỏi cánh cửa nhà em, vừa gõ nhịp chân trên bậc cầu thang cố chứng minh tính hiện hữu của sự việc vừa nhẹ nhàng mở sách ra nhìn. Ngay trang đầu tiên là tên của người chủ cũ, như sau này em có nói đó là tên ông Ngoại em, tên hệt như thân yêu, M., tim lại đập loạn lên, vừa ngỡ ngàng xúc động vừa mỉm cười nói nho nhỏ: M. à, M. trêu đùa em đấy ư. M. về bên God rồi, M. quậy vừa thôi chứ
Ngồi lên xe, mở sách ra đọc luôn, thằng ku chở mình đi quát, gấp sách vào, về nhà không đọc được à? cứ làm như là quý lắm. Cầm sách trong tay rồi, hoàn hồn rồi thì bây giờ ngoan như cún con, gấp sách lại luôn, ôm khư khư trong lòng suốt quãng đường về, nhìn trời cao nắng nóng hầm hập giờ tan tầm không một chút khó chịu, sao thấy nay mình yêu cái thành phố chết tiệt này thế
về tới cửa nhà, giơ sách khoe ông bố, bố ơi, quyển sách con nói đây này. Ông bố bảo đưa bố xem nào, ông lật trước lật sau xem xong bảo, có 70 nghìn thôi à. Vâng, bố ơi, 70 nghìn vô giá của con đấy bố ơi, vô giá của con đấy.
cả buổi tối cầm sách lên. Mở ra. Đặt xuống. Cầm lên. Mở ra. Đọc vài chữ. Đóng lại. Vuốt ve bìa. Cười sung sướng. Cầm lên. Vuốt ve. Mở ra. Vuốt ve. Đóng lại. Đặt xuống. Ngửa mặt cười. Cầm lên. Đặt xuống. Cười toét mỏ. Cầm lên. Mở ra. Cười. Đóng vào. Đặt xuống. Cầm điện thoại kêu than, Ôi tôi hạnh phúc quá, Ôi, tôi sung sướng quá
sáng hôm qua mở sách đọc tỉ mỉ, ớ ra ngày mình cầm trên tay quyển sách cũng là ngày sinh cụ Trần Dần 23/8, cụ bước sang tuổi 90 nếu còn sống. Nhờ Trần Dần-THƠ mình quen thân yêu, đánh dấu một cột mốc biến đổi mình thành Tú Trước và Tú Sau. Có được Trần Dần-THƠ nhờ cháu ngoại của người chủ cũ, ông tên giống thân yêu, cầm sách trên tay vào đúng ngày sinh cụ Trần Dần. Sống tới giờ, được 30 năm, từ lâu rồi bắt đầu nhận ra sự lặp lại của những cái tên, những con người, những mốc thời gian nên thêm lần này nữa, thì chỉ có thể mỉm cười trước sự đuổi bắt của thời gian, của số phận, định mệnh. Mình đang tự hỏi định mệnh tréo ngoe định dẫn mình đi đâu, một người bạn nhỏ Quái Nít à? Này, đồ đểu, hay iem là siu nhưn Gao biến hình mà chính em cũng không biết í, nên hai chị em cứ liên tục có những trùng hợp buồn cười vì rằng là á, chị cũng là siu nhưn vàng mờ, chỉ siu nhưn mới có những phi vụ siu nhưn như vậy thôi á
Mong chúng ta mãi vui thế này nhá, Đồng Lão rất thích nhận sách Quái Nít cho, tặng ♥♥♥
Như những câu hỏi đi giữa đời lỏng chỏng , định mệnh rất biết cách đùa tréo ngoe.
