Hội chứng E có một mở màn thu hút với bất kỳ ai có thú vui sưu tầm nói chung, ở đây là sưu tầm phim cũ [ý tôi nói là các cuộn phim, mà ta hay nói phim 16mm 35mm etc. và cách thức làm phim, quay phim những năm 50 của thế kỷ trước]; một chi tiết có thể liên hệ ngay đến thế giới những con người sưu tầm sách cũ [khi nằm xuống, con cháu đăng tin quảng cáo cần sang nhượng bộ sưu tập; người đến mua thoải mái chọn lựa với giá hời; tâm lý mua những gì đã rõ và đặc biệt thú vị khi mua cả những gì không rõ, kinh nghiệm cho thấy chính những gì không rõ lại luôn mang lại bất ngờ - một món rất hời etc. mỗi chuyến đi là một đặc ân vì ta không biết hôm nay ta sẽ gặp món gì, nỗi kích thích khôn tả]. Phim không chỉ là một bề mặt nhạy cảm để in ảnh; nó còn, chính xác là xứ sở ghi khắc nơi nghệ thuật quá cảnh
nhân vật mở màn Hội chứng E đã đi mua các cuộn phim cũ và đúng tâm lý nhà sưu tầm, anh ta chọn chốt hạ ngay một cuộn phim không nhãn mác không tên cho cú liếc mắt chọn lựa cuối cùng. Chính cuộn phim ấy đã khiến anh ta mù tức thì trong khi đang xem, chứng mù do vỏ não, mù do loạn trí [không chỉ mù, các giác quan khác của con người cũng sẽ tức thì tắt chức năng khi gặp kích thích tố gây tâm thần; vấn đề nằm ở thần kinh; tôi từng biết một người sau thời gian dài lục đục gia đình, bỗng một trận cãi vã bùng nổ và ngay sau đó bị điếc đột ngột, thế giới vô thanh, tịnh không một âm thanh nào trong 3 tháng nằm viện rồi mới lao xao dần trở lại trong gần 7 tháng. Hay là không còn cảm thấy gì khi ăn do căng thẳng kéo dài (hay bắt gặp ở các câu chuyện của Hàn, Nhật). Thời covid, biểu hiện xâm nhập thần kinh của những người nhiễm virus chính là mất khứu giác, vị giác, giấc ngủ không đến etc.]
một mở màn quá cuốn hút, cuộn phim có gì mà người xem nó có thể dính mù do loạn trí, loạn thần kinh; người làm ra nó, đạo diễn, nhà quay phim, những diễn viên, họ như thế nào khi tạo ra sản phẩm điện ảnh này và Hội chứng E giữ thu hút già nửa dung lượng [nửa sau rơi vào kịch bản như các phim bom tấn với các nghiên cứu khoa học điên rồ thực chứng trên người, các thế lực cấp cao, dự án bí mật]. Độc giả trinh thám thích những kịch bản truyện khai thác đề tài mới lạ, và E đáp ứng chính yếu tố này [những trang cuối đậm chất bom tấn chờ phần tiếp theo], dù ngay từ đầu tôi luôn nghĩ đến một tác giả khác của trinh thám Pháp, có lẽ cùng thế hệ với Franck Thilliez, tôi nhớ mang máng tiểu sử nhưng chưa check: Maxime Chattam. Nhất là khi Hội chứng E tập trung một phần vào làm phim, phim khiêu dâm, bạo lực [rồi đất nước Ai Cập]; nó làm tôi nghĩ đến một suy nghĩ tôi vẫn nhớ như in khi đọc Lời hứa của bóng đêm [hay những vết tích trên xác người trong Máu thời gian], về ngành công nghiệp sản xuất phim khiêu dâm, tôi nghĩ, nghĩ đến bộ phim Irreversible với cảnh bạo lực đầu phim nhân vật nữ bị cưỡng hiếp, tôi từng hỏi nam giới về cảm giác khi xem chúng, họ thừa nhận một cách thẳng thắn rằng trường đoạn quay liền mạch ấy khiến bụng dưới nóng lên, một khoái cảm như vốn dĩ, vì đó là Monica Bellucci, vì nó là những cảnh quay thị dâm điển hình. Điện ảnh dùng con mắt nhìn cái ác, bạo lực trong vẻ đẹp của nó, nơi giam cầm sự chú ý của người xem, qua nó thấy bản chất mối quan hệ giữa con người với bạo lực và nghệ thuật; đồng nghĩa, mắt là nơi bắt đầu của điện ảnh
chính ở diện mạo nào, Hội chứng E thu hút tôi. Mắt là cơ quan, để nhìn - một biểu tượng, nhưng nó chỉ là công cụ, một giếng trời, võng mạc chỉ cho mượn thân thể nó, để vật chất hóa một hình ảnh vật lý giống như bất kỳ màn hình điện ảnh nào; một vật thể thụ động, một thấu kính "miếng bọt biển tầm thường tiếp nhận hình ảnh"; chính não bộ, dựa trên vốn hiểu biết, trải nghiệm đã kinh qua mới là nơi luận giải, diễn giải môi trường mà nó tiếp nhận, biến hình ảnh trở về đúng bản chất của nó: một khách thể có ý nghĩa [như bạn nhìn bìa sách tới đây của Leopardi, mắt bạn nhìn không phải chữ Nghĩ, nhưng bộ não bạn diễn giải tín hiệu mắt mang về là Nghĩ, nó thấy]. Ngắn gọn, mắt là phương tiện phi thường mang ánh sáng cho bộ não, là đường hầm giúp não bộ nhận thức về thế giới vật chất; một thực thể vật lý có thể giải phẫu theo y học và một nghệ sĩ với tư cách truyền tải hình ảnh
khai thác tác động của hình ảnh lên con người, tương lai thế nào. Mắt. Ánh sáng. Hình ảnh. Não bộ. Lây nhiễm thần kinh. Anh làm việc mệt mỏi, cuộc sống trở nên gò bó nặng nề. Anh thu mình lại sau các màn hình và nghĩ mình đang giải trí. Anh mở rộng bộ não mình cho các hình ảnh với ý nghĩ mình được xoa dịu. Đó chính là lúc anh trở thành mục tiêu hoàn hảo để người ta bơm thẳng những điều người ta muốn vào đầu anh. Một thế giới bị ngự trị bởi hình ảnh và sự kiểm soát với vô thức, không đếm xỉa gì đến lý tính; những hình ảnh được cung cấp nhằm nhắm đến phản ứng của đám đông: sự thụ động trước hình ảnh, mối quan hệ giữa người xem với hành động và câu chuyện, các xu hướng thị dâm, sự khoan dung hay cộng dồn của họ trước các ý niệm [về cái ác, bạo lực, dục vọng...] chính ở các trạm giao thoa đó, là nơi "điểm mù" ứng với góc độ sinh lý - một phần nhỏ không có tế bào cảm quang trên võng mạc; ta nhìn mà không thấy; lạc đường. Thế giới tồn tại các công cụ tinh xảo tác động đến bộ não; hình ảnh qua mắt đi thẳng vào não [âm thanh hay thứ gì đó đi qua các giác quan khác] làm biến đổi hành vi con người, giải phóng bản năng, sự hung bạo mạn rợ nguyên thủy; một sự xâm phạm ý thức trắng trợn. Hàng triệu con người, quây quần trước máy vi tính, màn hình tivi, hay dán mắt vào điện thoại di động etc. đây là cách thức hiện đại và nguy hiểm của hội chứng điên loạn tập thể: một bầy người khổng lồ bị thế giới hình ảnh kết nối vào tâm trí, như nhiễm virus. Chứng điên loạn hiện đại mà không một ai có thể thoát khỏi. Điên loạn tập thể gây tội ác
lây nhiễm lan truyền bạo lực qua đường thần kinh [các giác quan] bắt đầu từ một nhân tố kích hoạt. Hội chứng E chính là như thế. Những hình ảnh, những âm thanh kích thích mạnh tác động và làm biến đổi cấu trúc não bộ [kích thích sâu bộ não cá thể sống bằng các xung điện có công tắc tắt/bật; tác động diễn ra tức thì như dừng sững một hình ảnh bằng máy quay] của một cá thể nhất định, cá thể đó bắt đầu hành động và kéo theo sự thay đổi hành vi của một loạt các cá thể xung quanh. Nếu hội chứng E thực sự tồn tai [khả năng nhiều] thì tự do, dấu bộ não vết thời gian, tất tật cuộc sống sẽ bị chi phối bởi thuần túy hóa học, điện hay các kích thích tố dưới dạng điên cực, công tắc, thuần túy khoa học
khi ấy, Chúa ở đâu, sự hiện hữu của Chúa, những cảm xúc, linh hồn...
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét